Leiden Hukuk Fakültesi’nden bir grup araştırmacıya göre, custody servislerinin iflas etmeleri durumunda yatırımcıların kripto paralarına ne olacağını ve yatırımcıların yasal haklarını belirten net bir düzenleme yok.

Araştımacılar Matthias Haentjens, Tycho de Graaf ve Ilya Kokorin geçtiğimiz ay “The Failed Hopes of Disintermadiation” isimli bir çalışma yayınladılar.

Araştırmada grup öncelikle Bitcoin’in (BTC) nasıl tutulduğunu ve transfer edildiğini analiz etti. Araştımanın devamında ise custody servislerinin bu varlıkları nasıl tuttuğu ve koruduğu ardından ise herhangi bir iflas durumunda kişilerin haklarını talep edip edemeyeceği araştırıldı. Araştırmada Coinbase, Gemini ve Kraken gibi önde gelen borsalardan yararlanıldı.

Ortaya çıkan sonuçlara göre iflas durumlarında müşterilerin haklarının mülkiyet hukukuna bağlı olduğu fakat kripto para birimlerinin doğası gereği farklı şekilde kontrol edilmesi ve çalışması sebebiyle durumun karmaşıklaşıyor.

Geçmişte müşteri varlıklarını kaybeden kapanan iki borsa MtGox ve BitGrail davalarında müşterilerin varlıklarını geri alma taleplerini reddettiğini belirtiyor. Buradaki reddin sebebi ise araştırmacılar tarafından Bitcoin’in bir varlık olmaması ya da şirketin elindeki kripto varlıkların karışması olarak tanımlanmakta.

Hollanda yasalarına göre ise eğer borsa ya da custody müşterisi yatırma işlemi yaptıktan sonra Bitcoin’lerini harcamadığını ya da başka bir para birimine çevirmediğini kanıtlayabilirse durum MtGox’daki gibi olmayabilir.

Blockchain üzerinde varlıkların karışması mümkün değil. Bu sebeple işlem sayısı ne kadar çok olursa olsun kişinin yatırdığı kripto para miktarını izlemek mümkündür.

Araştırma buradan hareketle kişini Bitcoin hakları mutlak olabilir diyor.

Fiziksel bir ortamda blockchain adresi ve private key çiftinin oluşturulması ve saklanması ile Bitcoin varlıkları somutlaştırılabilir.

Bildiğiniz üzere cüzdan adresi ve “private key”in bilinmesi halinde herkes cüzdan üzerinen transfer gerçekleştirebiliyor. Bu noktada ise bu verilere ulaşan kişi Bitcoin’lerin gerçek sahibi olmasa bile işlem gerçekleştirebiliyor. Bu durum mülkiyet yasası ile birlikte incelendiğinde ortada büyük soru işaretleri bırakıyor.

Custody şirketleri kendi politikaları gereği müşterilerinin yatırımlarını farklı cüzdanlarda ya da havuz olarak tanımlayabileceğimiz toplu soğuk cüzdanlarıda muhafaza ediyor.

Havuz Cüzdanlar Daha Tehlikeli

Araştırmacılar yatırımlar için havuz cüzdanları tercih eden custody şirketlerini daaha büyük rish barındırdığını belirtmekte.

Tek bir adres ve tek bir private key bir yatırımcının Bitcoin’lerini başka bir yatırımcının yararına kullanılabilmesi riskini taşıyor.

Ek olarak yatırımcıların custody şirketinin yatırımları kullanma düşüncesi olup olmadığını da bilmesi gerekiyor diye ekliyor, araştırmacılar.

Custody şirketlerinin yatırılan Bitcoin’leri kullanmaması durumunda yasaların daha rahat işleyebileceğini belirten araştırmacılar, kripto paraların şirketler tarafından kullanılması ya da değerlendirilmesi halinde iflas durumunda mevcut yasalarda önemli problemler çıkabileceğini belirtiyor.

Araştırmanın sonunda yatırımcılara üç öneride bulunuyor.Birincisi “custody”lerin yatırılan Bitcoin’leri kullanıp kullanmayacağının kesin olarak bilinmesi.

İkincisi şirket ile olası bir iflas durumunda kaybın karşılanabilmesi için bir sözleşme imzalamak.

Üçüncüsü ise “custody” şirketinin yatırımları kullanmaması ve sınırlanması için gerekli önlemlerin alınması.