Blokzincir teknolojisi hakkında araştırmalar yapan Huobi Research Institute, “zkEVM Ethereum’un kurtarıcısı olabilecek mi?” adlı bir rapor yayımladı. Rapora göre; sıfır bilgi ispatı (zero-knowledge proof) işlemleriyle uyumlu olarak Ethereum ağı, daha ucuz ve daha hızlı çalışabilir.
Optimistic Rollup vs Zero Knowledge (ZK)
Optimistic Rollup ve Zero Knowledge (ZK) Rollup isimli 2. katman çözümleri raporda karşılaştırıldı. Optimistic (OP) Rollup şu anda çok daha fazla kullanılıyor. Ancak ZK Rollup, daha iyi performans ve daha düşük işlem ücretleri sunabiliyor.
ZK Rollup’ın dezavantajlarından biri de sadece ödeme ve işlem uygulamaları ile uyumlu olmasıdır. OP Rollup, birçok çeşitli uygulamalar tarafından kullanılabiliyor.
zkEVM’nin Potansiyeli
PLONK isimli sıfır bilgi ispatı sisteminin gelişimiyle beraber tüm ağda işlem yapmak yerine, sadece ağdaki belirli noktaları doğrulamaya odaklanıyor. Böylelikle daha az doğrulamayla daha çok işlem yapılmış oluyor. Bununla birlikte her yapılan doğrulamanın güvenliğini teker teker sağlamak yerine bütün bir sürecin güvenliği sağlanabiliyor. Böylelikle işlemler daha hızlı gerçekleşiyor.
Şu anda sıfır bilgi ispatı dostu ve aynı zamanda EVM uyumlu zkSync 2.0 ve Hermez gibi projeler testnette faaliyetlerini sürdürmeye devam ediyor. zkEVM’nin geleceği, ZK Rollup ve Ethereum blokzinciri için getirdiği potansiyelle birlikte hiç olmadığı kadar potansiyel vaat ediyor.
Huobi Research’te görev alan ve raporun da yazarlarından biri olan araştırmacı Mengchu Jiang konu hakkında şunları söyledi:
ZK Rollup, Ethereum’daki işlem hacmini önemli ölçüde artırdı. zkEVM’nin gelişimine odaklanmaya devam edersek ZK Rollup, çeşitli uygulamalara kapsamlı destek sunabilecek. Böylece Rollup alanındaki öncü pozisyonunu sağlamlaştıracak.
Raporu hazırlayan ekibin bir diğer üyesi olan Xiaopeng Han ise konu hakkında şunları söyledi:
zkEVM kesinlikle Rollup alanı için yolun sonu değil. Buradaki tartışma, zkEVM’nin gelip gelmeyeceği değil, ne zaman geleceğidir.
ETH2.0, ZK Rollup ve Optimistic Rollup Karşılaştırması
| ETH2.0 | ZK Rollup | Optimistic Rollup | |
| Zincir üstü Depolanan Veri(Veri Kullanılabilirliği) | Evet | Evet | Evet |
| Genel Akıllı Sözleşmelerle Uyumluluk | Kolay | Zor | Kolay |
| Zincir üstü işlem ücretleri (gas ücreti) | Fazlasıyla düşük | Mevcut Ethereum L1’in %5’i | Mevcut Ethereum L1’in %30’u |
| Çıkış Süresi | Yok | Birkaç dakika | 1 hafta |
| Güvenlik | Yüksek | Yüksek | Yüksek |
| Gelişim Zorluğu | En Yüksek | Yüksek | Düşük |
Huobi Research Institute Nedir?
Huobi Research Institute 2016 Nisan ayında kuruldu. Ekip 2018 yılı Mart ayından beri blok zinciri üzerinde araştırmalar yapıyor. Yapılan araştırmaları raporlayıp kullanıcılarına sunan Huobi Research, blok zinciri ekosistemine katkıda bulunuyor.
Huobi hesabınız yoksa, avantajlardan yararlanmak ve Muhabbit ekibine destek olmak için buradan hesap açabilirsiniz.
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak, kripto para dünyasında aktif bir yer edinmek istiyorsanız Telegram kanalımıza bekliyoruz.
Bu içerik sponsorludur.