Covid-19 sebebiyle, sokağa çıkma yasakları ve dünya çapında uygulanan evden çalışma politikaları, hem iş hem de eğlence sektörü için daha fazla insanı çevrim içi olarak bir araya getirdiğinden, Metaverse, pandemi döneminde oldukça popülerlik kazanmıştır.
Metaverse terimi, günümüz dünyasındaki işyeri araç gereçlerinden, oyunlara ve topluluk platformlarına kadar birden fazla sanal gerçeği kapsamaktadır.
Metaverse Nedir?
İlk kez bilimkurgu alanında kullanılan bir terim olan metaverse, ötesinde anlamına gelen “meta” ve “universe” (evren) isimlerinin birleşmesidir.
Metaverse, araziler, binalar, avatarlar ve hatta isimlerin ticaretinin gerçekleştiği, genellikle kripto para birimi kullanılarak paylaşılan sanal dünyaların tümünü ifade eder.
Bu sanal dünyalarda, insanlar arkadaşlarıyla zaman geçirebilir, evrendeki binaları ziyaret edebilir, ticaret gerçekleştirebilir ve hatta etkinliklere katılabilir.
Basit bir anlatımla, Metaverse, sanal gerçeklik, çok oyunculu RPG (Role Playing Game – Rol Yapma Oyunu) ve internet ortamının bir araya gelmesidir.
Kripto para sektöründeki yeni platformlar, merkeziyetsiz dijital varlıkların geliştirilmesine, sahiplik hakkının edinilmesine ve ticaretinin gerçekleştirilmesine olanak sağlayan bölünemez “token”lar (NFT’ler) kullanan blok zinciri teknolojisi tarafından desteklenmektedir.
NFT’ler, “metaverse”teki büyümenin arkasında olan sanal varlıklardır. NFT’ler, “metaverse”te bir resim, video veya oyun içi eşya gibi somut olmayan bir varlıkları temsil eder.
Bu varlıkların sahipleri de blok zincirinde kaydedilir ve bir NFT’nin temsil ettiği dijital varlığın alınıp satılmasına izin verir.
Metaverse, blok zinciri üzerinde geliştirilmiş sanal bir dünyadır. Metaverse’in başlangıcı olarak 2000’li yılların başındaki Second Life oyunu kabul edilir.
Second Life, oyunculara gerçek parayla etkileşime girebilmelerine ve ticaretin sağlanması için dijital avatarların yaratılmasına izin veren sanal bir dünyaydı.
Ayrıca, daha yakın zamanda, ziyaretçilerin konserleri takip ettiği, sanat galerilerini ziyaret ettiği ve oyunların oynandığı sanal bir dünya olan Decentraland‘daki araziler yüzbinlerce dolara satıldı.
Peki, metaverse sadece bir oyun mudur? Yoksa bir oyundan daha mı fazlasıdır? Günümüzde son derece popüler ve milyonlarca oyuncusu olan video oyunu Fortnite, geçtiğimiz yıllarda birçok ünlünün radarı altındaydı.
Örneğin, 12.3 milyon izleyicinin, Travis Scott’ın performansını izlemek için giriş yapmasıyla bu alan diğer eğlencelere de yayıldı.
Fortnite’ın sahibi olan Epic Games, 2021 Nisan ayında, yakın zamanda oyun için toplanan $1 milyarlık fonun “metaverse vizyonunu” desteklemek için kullanılacağını belirtmişti.
Başka bir örnek, bir oyun platformu olan Roblox‘ta, 2021 Mayıs ayında, ünlü bir marka olan Gucci’nin bir çantasının dijital versiyonu $4 binden fazla bir fiyata şaşırtıcı bir şekilde satılmıştı.
Bu satışın, şaşırtıcı olmasının altında ise çantanın, dijital versiyonunun gerçek maliyetinden daha fazlasına satılması yatıyordu.
Metaverse’in Temel Yönleri Nelerdir?
Metaverse’in varlık, birlikte çalışabilirlik ve standardizasyon olmak üzere üç temel yönü vardır.
Varlık, başkalarıyla birlikte sanal dünyada bulunma hissi olarak tanımlanır. Sanal dünyalarda varlık konusundaki sayısız araştırma, varlıkların somutlaştırma duygusunun çevrim içi etkileşimlerin kalitesini iyileştirdiğini göstermiştir.
Bu somutlaştırılan varlık hissi, sanal gerçeklik teknolojileri aracılığıyla elde edilmiştir.
Birlikte çalışabilirlik, avatarlar ve dijital öğeler gibi aynı sanal varlıklara sahip araziler ve binalar gibi sanal bölgeler arasında sorunsuz bir şekilde seyahat edebilmek anlamına gelir.
Örneğin, ReadyPlayerMe, kullanıcıların Animaze gibi uygulamalar sayesinde yüzlerce farklı sanal dünyada kullanabilecekleri bir avatar oluşturmalarına olanak tanır.
Ayrıca, kripto para birimleri ve NFT’ler gibi blok zinciri ürünleri, dijital varlıkların sanal sınırlar arasında transferini kolaylaştırmaya yardımcı olur.
Standardizasyon, “metaverse”te platformların ve hizmetlerin birlikte çalışabilirliğini sağlar. Bütün kitle iletişim teknolojilerinde olduğu gibi, “metaverse”lerin de günümüz dünyasında yaygın olarak benimsenmesi için bazı ortak teknolojik standartlar gereklidir.
Open Metaverse Interoperability Group gibi uluslararası kuruluşlar bu standartların tanımlanmasında yardımcı olur.
Metaverse Platformları Nelerdir?
Metaverse, genel olarak iki farklı platform türüne ayrılabilir.
Bu platformlardan birincisi, NFT’leri ve kripto para birimlerini kullanarak blok zinciri tabanlı bir metaverse oluşturmaya odaklanır.
Decentraland ve The Sandbox gibi metaverse platformları, insanların sanal olarak araziler satın almasına ve kendi sanal ortamlarını yaratmasını sağlar.
Diğer platformlar, genellikle insanların iş veya eğlence için bir araya geldiği sanal dünyalar için “metaverse”i kullanır. Bir örnekle, Facebook Inc, 2021 Temmuz ayında metaverse üzerinde çalışacak bir ürün ekibi oluşturduğunu duyurmuştu.
Oyun pazarındaki metaverse için de, oyuncuların rekabet edebilecekleri, ittifak oluşturabilecekleri ve kendi oyunlarını geliştirebilecekleri oyun platformları Roblox, Fortnite ve Minecraft yer alıyor.
Metaverse’te Nasıl Para Kazanılır?
Birçok metaverse platformu, insanların sanal dünyaya katılması için ücretsizdir. Blok zinciri tabanlı platformlarda sanal varlıkları satın almak ya da satmak isteyen kişilerin kripto para birimlerine sahip olması gerekir.
Örneğin, blok zinciri tabanlı olan Decentraland platformunda varlıkların ticareti için MANA, Sandbox platformu için de SAND gibi Ethereum blok zincirinde geliştirilen “token”lar gerekir.
Decentraland’da kullanıcılar NFT’lerin ticaretini gerçekleştirebilir veya sanal bir sergiye ve konsere için diğer kullanıcılardan giriş için ücret talep edebilir. Ayrıca kullanıcılar, fiyatları son birkaç yılda hızla yükselen araziler için ticareti yaparak da para kazanabilir.
Roblox’taki kullanıcılar da, oluşturdukları oyunlara erişim için diğer kullanıcılardan oyuna giriş için ücret talep ederek kazanabilir.
Metaverse’in Geleceği
Gerçek hayatımızı tamamen kopyalayarak bizlere gerçek bir sanal evren sunan “metaverse”in geliştirilmesinin ne kadar mümkün olduğu ve ne kadar süreceği tamamen belirsizdir.
Blok zinciri tabanlı birçok metaverse platformu, kullanıcıların etkileşim kurmasını sağlayacak Augmented Reality (Artırılmış Gerçeklik – AR) ve Virtual Reality (Sanal Gerçeklik – VR) teknolojisini geliştirmeye odaklanıyor.
Danışmanlık şirketi olan PwC, VR ve AR teknolojilerinin küresel ekonomiye olan katkısının günden güne artacağını belirterek, 2030’a kadar $1,5 trilyon destek sağlayacağını tahmin ediyor.
Ayrıca, Facebook, Alphabet ve Microsoft gibi şirketlerin büyüme beklentisiyle VR şirketlerine yatırım yaptığı biliniyor.
Siz “metaverse”in geleceğini hangi noktada görüyorsunuz?
Daha fazla Nedir kategorisindeki içeriklerimiz için: Nedir?
Daha Fazla Blockchain Haberleri İçin: Blockchain Haberleri