Takip Et:

Pensilvanya Üniversitesi’nde görevli profesör Kevin Werbach, Blockchain ve akıllı sözleşmelerin değişmezliğinin “karanlık tarafı” olduğunu savundu.

Pensilvanya Üniversitesi Wharton School’da hukukî çalışmaları ve iş etiği üzerine çalışan profesör Kevin Werbach Blockchain ve akıllı sözleşmelerin doğasına dair açıklamalarda bulundu. Oxford Üniversitesi Hukuk Fakültesi blogunun 1 Haziran tarihli sayısı için yaptığı yazıda yakında yayınlanacak olan kitabının Blockchain’in doğasına dair olduğunu yazdı.

Werbach, yakında yayınlanacak olan “Dijital Kasırgadan Sonra: Ağlar, Algoritmalar, İnsanlık.” kitabında Blockchain’in ve akıllı sözleşmelerin değişmez doğasının tam anlamıyla öğrenilip doğru bir şekilde çalışılmazsa felakete yol açabileceğine değiniyor.

Profesör Werbach kitabında Blockchain defterlerinin değişmez doğası ve akıllı sözleşmelerin kendi kendini devam ettiren, yürüten yazılım kodunun bir “karanlık tarafa” sahip olduğunu savunuyor. İnsanların ya da kurumsal aracıların zayıflıklarını aşmak için tasarlanmış olmalarına rağmen onların da eksiklikleri olduğunun altını çiziyor. Werbach’a göre;

“Genel olarak bakıldığında sözleşmeler her senaryo için sonuçları kesin olarak belirtemedikleri için eksiktirler. Akıllı sözleşmeler bunu daha da arttırır. Sınırları kesinkes belirtilmiş bir yazılım kodu ile insanların yorumlamasına olanak sağlamaz.”

“İnsanız hata yaparız.” düşüncesinin üstesinden gelmek için tasarlanan Blockchain ve akıllı sözleşmelerin aslında değişmez doğaları olayları tersine çeviremeyecektir. Geleneksel sözleşmelerde taraflardan birinin veya ikisinin isteği ile devlet eliyle değişimler yapılabilir. Ancak akıllı sözleşmeler taraflar arasındaki güveni taze tutmak için otomatik olarak kodunda yazan kararı uygular.

Tam da buna parmak basan profesör Werbach, değişmez doğasının olayları düzene koyup ilerleyici potansiyelinin yanında katatstrofik arıza yaratma potansiyeline değiniyor. Bu potansiyele çare olarak da “tasarlanmış yönetişimi” olarak adlandırdığı bir yaklaşımı öne sürüyor.

Profesörün öne sürdüğü bu yaklaşıma göre; Blockchain ve akıllı sözleşmelerin mükemmel değişmez doğası kırılgan sistemler yaratabilir, asıl olan bunun yönetişim mekanizmalarıyla sonradan değil eş zamanlı olarak entegre edilip yeni sistemlerin yaratılmasıdır.

Blockchain Tıpkı Siren Gibidir!

Werbach, blog yazısının sonunda Blockchain ve mitolojik varlık Siren karşılaştırması yapıyor. Blockchain’in tıpkı korsanları ve gemi mürettabatlarını güzel sesleriyle cezbeden sirenler gibi olduğunu öne sürerek Odysseus gibi davranılması gerektiğini öne sürüyor.

Odysseus Truva savaşı sonrası yuvasına dönecekken, mürettebatları siren sesinin cazibesine dalıp gittiği için batıp giden gemiler konusunda uyarılır. Bunun üzerine sirenlerin yakınından geçecekken kendini geminin ana direğine bağlatıp ağzını kapattırır. Mürettebatın kulaklarını da bal mumu ile kapattırır ki sirenlerin şarkılarının cazibesine kapılamasınlar.

Odysseus’un bu zekice yaklaşımı sayesinde yuvalarına sorunsuz bir şekilde dönerler. Werbach da tam buraya atıfta bulunarak; “Blockchain’in baştan çıkarıcı cazibesine kapılmadan insan yönetimi ve kripto dünyası arasındaki uygun dengeyi bulunarak devam edilmeli.”