“Kripto paralar nasıl korunur” sorusuna bir cevabınız var mı? Eğer yoksa ardı arkası kesilmeyen “hack”lerden birine maruz kalmak istemiyorsanız önlemlerinizi ne kadar çabuk alırsanız o kadar iyi olabilir.
Hepimizin bildiği üzere kripto para dünyasında herhangi bir otorite yok. Dolayısıyla kripto paralarınız çalındığı zaman gidip başvurabileceğiniz bir yer, kurum ya da kişi bulunmamakta.
Cüzdanınız hacklenebilir. Kripto paralarınızı tuttuğunuz bilgisayara virüs bulaşabilir. Cüzdanlar arası transfer yaparken yanlış veya bilinmeyen bir adrese gönderebilirsiniz (Bir geri dönüş şansı yok maalesef). Aynı zamanda donanım cüzdanınızın anahtar kelimelerini (seed phrase) kaybedip, kripto para yatırımlarınıza elveda deme şansınız aslında düşündüğünüzden çok daha yüksek.
Tabiki kripto paralarınızı korumanız için yapılabilecek şeyler mevcut.
Authenticator Kullanımı
Her şey ama her şeyden önce authenticator kullanmanız gerekiyor. Sayacağımız maddelerin içerisinde en önemlisinin bu olduğunu düşünüyorum. Authenticator hesabınıza, şifre haricinde ekstra bir güvenlik kademesi daha ekler. Farklı “authenticator”lar mevcut ve bütün cihazlara indirilebilmekte.
Uygulama 30 saniyede bir yeni şifreler üreterek hesabınızın standart şifresini çaldırsanız bile kişinin hesabınıza ulaşamamasını sağlıyor. Tanımladığınız her cüzdana ya da borsaya giriş yapmak istediğinizde uygulamanın ürettiği şifreyi 30 saniye içerisinde girmelisiniz. Bu sayede şifreler sabit kalmamış oluyor ve telefonunuza sahip olmayan bir kişinin hesabınıza giriş yapabilmesine engellemiş oluyor. Tabi size authenticator uygulamasını e-posta korumasında da kullanmanızı öneriyoruz. Çünkü e-postanız ele geçirildiği takdirde siz farketmeden e-postanız üzerinden saldırganlar, borsa ile iletişime geçip authenticator korumanızı kaldırabilirler. Mail adresinizi de bu şekilde güvene aldığınızda tehlike ortadan kalkmış oluyor.
Cüzdan Transferlerinizi Sürekli Olarak Takip Edin
Süpheli işlemlere karşı cüzdanlarınızı sürekli olarak kontrol etmelisiniz. Bunu bilgisayar üzerinden sürekli olarak takip edebilmenin yolları mevcut. Distill Web Monitor’ü buna örnek bir uygulama olarak gösterebiliriz. Cüzdanınızın “public adress”ini (para gönderdiğiniz adres) uygulama üzerinde kaydederek takibini sürekli olarak sağlayabilirsiniz. Herhangi bir transfer gerçekleştiğinde uygulama size haber vermekte.
Borsa Kullanımı
Borsaları paranızı tutmak için bir yer olarak asla tanımlamayın. Her şeyden önce borsaların çoğu merkezi. Ve merkezsiz sistem için naralar atarken paranızı merkezi sistemlerde tutmanın ne kadar büyük bir ikilem ve risk yarattığını düşünün. Sizin hesabınız hacklenmese bile, borsa hacklendiği anda bütün yatırımınız gitmiş demektir. Dolayısıyla sadece al-sat yapacağınız zamanlarda borsaya kripto paralarınızı gönderin. Sonrasında ise cüzdanlarınıza tekrardan geri çekim yapın.
Mobil Cüzdanlar
Mobil cüzdanlar da kesinlikle yüksek güvenlik sağlamıyor. Bu sebeple mobil cüzdanları sadece yapacağınız harcamalar için kullanmanızı öneriyorum. Eğer kripto paralar ile ödeme veya harcama yapıyorsanız planladığınız miktar kadarını bu cüzdanlarda tutmalısınız. IOTA (MIOTA) saldırısını hatırlayın.
Donanım Cüzdanları (Soğuk Cüzdanlar)
Donanım cüzdanlar her şeydir. Ledger ve Trezor en çok kullanılan donanım cüzdanları arasında gösterilebilir. Kirpto para yatırımlarınız saklayabileceğiniz yegane güvenli yer donanım cüzdanları. Yatırımcılar bu konuya çok fazla özen göstermeyip, donanım cüzdanlarını para verip almayı reddediyorlar. Fakat hiç bilmedikleri riskleri de karşılarına almış oluyorlar.
Donanım cüzdanlarında risk yok mu?
Elbette var. Fakat diğerleriyle kıyaslamayacak derecede düşük bir risk. Tabi bir diğer yandan donanım cüzdanınızın anahtar kelimelerini (seed phrase) kaybederseniz tekrar kripto paralarınıza ulaşma imkanınız kalmıyor. Bu şekilde kaybedilen Bitcoin’leri hatırlayacaksınızdır.
Ancak cüzdanı kaybetmeniz halinde bir problem yaşama durumunuz yok. Anahtar kelimeler elinizde olduğu sürece kripto paralarınızı yeni bir cüzdana aktarabiliyorsunuz.
Uzaktan Erişim Uygulamaları
Birçoğumuz bilgisayarda çözemediğimiz bir sorunu çözmesi için uzaktan yardım almışızdır. TeamViewer gibi uygulamalar bizim iznimizle başkalarının bilgisayarımıza uzaktan erişebilmesini sağlıyor.
Bu uygulamaları bilgisayarınızda tutmayın. Authenticator’dan kayıtlı anahtar kelimelerinize kadar her şey bu sayede erişime açık hale gelebilir. Böylece aldığınız önlemlerin hiçbir anlamı kalmaz.
Anahtar Kelimeler
Anahtar kelimeler (seed phrase) sizin her şeyiniz. Cüzdanınızı oluşturduktan sonra, kripto paralarınıza ulaşmak için tek şansınız anahtar kelimeler. Dolayısıyla kelimeleri DOĞRU ŞEKİLDE ve DOĞRU SIRADA not aldığınıza emin olun. Kelimelerin birden çok kopyasını hazırlayın ve farklı yerlerde saklayın. Kelimelerin başına bir şey gelme yada sizin yerini unutma olasılığınız hiç de düşük değil.
Erişiminizi En Azından Bir Kişi İle Paylaşın
Erişiminizi gerçekten güvenebileceğiniz birisi ile paylaşın. Geçtiğimiz dönemde biliyorsunuz ki QuadrigaCX’in kurucusu ölmüştü. Fakat erişimini kimse ile paylaşmamış. Dolayısı ile yatırımlarını QuadrigaCX’te tutan kişiler fonlarına ulaşamıyor. Cünkü kimse soğuk cüzdanların anahtar kelimelerine sahip değil. Benzer bir şey sizin de başınıza gelirse aileniz de dahil olmak üzere kimse kripto paralarınıza ulaşamaz.
Transfer Yaparken Cüzdan Adreslerini En Az 2 Kez Kontrol Edin
Transfer yapmadan önce cüzdan adreslerini en az iki kez kontrol edin. Biliyorsunuz ki transferlerin geri dönüşü sadece karışınızdaki kişinin insafına kalmış.
Transfer Fee’lerini Kontrol Edin
Geçmişte 0.1 Ether transferi için 2,100 Ether ödeyen adamı duymuş muydunuz?
Lütfen gönderimler sırasında ödeyeceğiniz fee miktarını kontrol edin. Yukarıdaki ödenen fee ile Ethereum ağının gerçekleşen en hızlı transferini görüyor olabilirsiniz. Sonuçta 585,000 $ ödenmiş.
Kimseye Ne Kadar Kirpto Para Yatırımınız Olduğundan Bahsetmeyin
Bu konu da çok büyük önem barındırmakta. İnsanların gerçek niyetini bilmek gerçekten çok zor. Bu sebeple ağzınız sıkı olsun, ortamlarda ne kadar kripto paralar hakkında konuşsanız da yatırımlarınız hakkında bilgi vermemeye özen gösterin.