Blockchain ve kripto para dünyasında pasif gelir elde edebileceğimiz birden çok yol bulunuyor. Bunlar arasında en bilindik olan yield farming ve staking’i sizler için incelemek ve karşılaştırmak istedik.
Yield farming ve staking, kripto para trade’inin aksine daha güvenli ve belirli periyotlarda gelir getirebilmektedir. Ancak kavramların zihinlerde yeterince oturabilmesi için, öncelikle DeFi’ın ne olduğunu ve nasıl pasif gelir elde edebileceğimizi hatırlayalım.
DeFi nedir ve pasif gelir nasıl kazanılır?
DeFi, kelime anlamı olarak Decentralized Finance yani Merkeziyetsiz Finans anlamına gelmektedir. Ethereum benzeri blok zinciri ağlarının üzerine inşa edilen bütün uygulamaları ifade etmektedir. Kullanıcıların kripto para birimi satın almalarına, satmalarına ve borç alıp borç vermelerine olanak tanımaktadır. Özetle diyebiliriz ki DeFi, geleneksel bankacılık sistemlerinde var olan özelliklerin merkeziyetsiz platformlarda kullanılmasıdır.
İlginizi çekebilir: DeFi Nedir?
Kripto para yatırımcıları, DeFi lending (borç verme) platformları ve likidite havuzlarına yatırılan kripto paralar sayesinde kolayca pasif gelir elde edebilirler. Elde ettikleri gelir, yatırdıkları kripto para biriminin hacmi ile doğru orantılı olarak artar. DeFi’ın 2020’de patlama yapmasından bu yana, kullanıcıların yield farming yapmasına olanak tanıyan birçok platform ortaya çıktı. 2020’deki büyük DeFi patlamasından beri birçok insan yield farming ve staking kıyaslaması yapıyor ve hangisinin daha iyi olduğunu tartışıyor.
Daha fazla DeFi haberi için buraya bakabilirsiniz.
Staking nedir?
Bitcoin yaratılmış ilk blok zinciridir ve Proof of Work (PoW) konsensüsünü kullanır. Bu konsensüs modelinde node üzerindeki verileri doğrulamak ve yeni bloklar basmak için bilgisayar donanımları kullanılır. Bilgisayar donanımları kullanarak doğrulama yapma ve blok basma işlemlerine madencilik denir. Bu model, yüksek enerji kullanımı ve maliyeti sebebiyle sürdürülebilir bir sistem değildir.
Proof of Stake (PoS) konsensüsünde ise durum farklıdır. Bu modelde node üzerindeki verileri doğrulamak ve blok basmak için validatörler (doğrulayıcılar) kullanılır. Validatörler madencilik yerine kripto para stake ederek konsensüs mekanizmasının çalışmasını sağlarlar. Düşük enerji ve maliyetinden dolayı yeni çıkan blok zincirlerin büyük çoğunluğu bu konsensüs modelini tercih ederler.
İlginizi çekebilir: Validatör (Doğrulayıcı) Nedir?
Staking nasıl çalışır?
Kullanıcıların validatör olmaları için ağa göre değişen belli miktarlarda bir kripto para yatırmaları gerekir. Validatör olmak için gerekli miktar, başka kullanıcıların delegasyonları ile de sağlanabilir. Yapılan stake ağın güvenliğini sağlamakla birlikte yatırımcılara pasif gelir imkanı sunar.
Pasif gelir, havuzlardaki Annual Percentage Yield (APY)’ye göre ağdan ağa, değişiklik gösterebilir (Yıllık Getiri Oranları). Yüksek APY oranları yatırım için daha çok tercih edilse de, ağın güvenliği ve yatırılan kripto paranın tokenomics modeli oldukça önemlidir.
Yield Farming nedir?
Yield farming, staking’e göre oldukça yeni bir kavramdır. Kripto para sahibi yatırımcılar, likidite havuzlarına kripto para yatırarak diğer kullanıcılara borç verebilir ve platform tarafından ödüllendirilir. Yatırımcının, daha özgür şekilde varlıklarını yönetmesine olanak tanır.
Token farming olarak da bilinen yield farming, 2020 yılında ilk DeFi lending protokolü olan Compound ile birlikte kullanılmaya başlamıştır ve bugün birçok DeFi protokolü tarafından kullanılmaya devam etmektedir.
Yield farmer’lar (Yield staking yapan kripto yatırımcıları) protokolden borç alan veya likidite havuzunu kullanan kullanıcıların verdikleri faizler üzerinden pasif gelir elde ederler.
Yield Farming nasıl çalışır?
Bankalar, borç verme ve borçlanma gibi finansal işlemlerde “order book” (emir defteri) ya da borsa ile haşır neşir olan insanların “tahta” olarak bildiği yapıları kullanırken yield farming, otomatik piyasa yapıcıları olan Automated Market Makers (AMM) veya akıllı sözleşmeler kullanır.
İlginizi çekebilir: AMM (Automated Market Maker) Nedir?
Likidite sağlayıcıları sistemin sürdürülebilir olması için likidite havuzuna para yatırır ve bunun için bir ödül kazanırlar.
Yield farming ve staking karşılaştırması yaparken, yield farming’in halen daha yeni bir teknoloji olduğunu ve protokolden protokole değişen farklı kazançlar ve imkanlar sunduğunu unutmamak gerekir. Yatırım yapmadan önce protokolleri araştırmak veya tecrübe etmek en doğru seçimi yapmanızda etkili bir rol oynayacaktır.
Son olarak
Oldukça benzerlikleri olan yield farming ve staking, pasif gelir elde etmemizi sağlayan yöntemlerdir. Büyük kazançların yanı sıra; yatırdığınız kripto paranın tokenomics’inden, hangi blok zincirinin kullandığına kadar birden fazla önemli kriter vardır. Kripto yatırımcıları bu kriterleri gözden geçirerek, en iyi kazançları elde etme yoluna gitmelidirler.
İkisi arasındaki temel farkı yeniden vurgulamak gerekirse:
- Yield farming yapan kullanıcıların kripto paralarını DeFi protokollerine yatırması gerekmektedir.
- Staking yapan kullanıcılar ise kripto paralarını blok zincirlere yatırarak blok zincirlerini desteklerler. Blokları ve işlemleri onaylamaya yardımcı olur ve ağın güvenliğine katkıda bulunurlar.
Özetle biri birinden daha iyi diye bir durum söz konusu değildir. Objektif bir değerlendirmede güvenlik, kazanç, süreklilik gibi kriterlerin hepsi önem arz etmektedir.
Twitter’dan anlık ve hızlı haber akışı için: https://twitter.com/Muhabbitcom
Daha fazla Nedir haberi için: Nedir Haberleri
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak, kripto para dünyasında aktif bir yer edinmek istiyorsanız Telegram kanalımıza bekliyoruz.