MyEtherWallet Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Önemli iki konu hakkında bilgi paylaşmak istiyorum; Blockchain teknolojisi ve MyEtherWallet (MEW). Lütfen yazının uzunluğuna aldanmayın ve sadece okumaya başlayın çünkü çok önemli.
0- Bu Yazıyı Neden Yazıyorum?
Crypto dünyasına yeni giren arkadaşların kafalarını karıştıran bu iki konuyu özellikle seçtim. Böylece hem blockchain teknolojisi hakkında özet bir bilgi edinebilirler hem de MEW in işleyişi hakkında.
Aslında bu bilgilerin bir kısmına MEW in resmi sitesinden (İngilizce olarak) ulaşabilirsiniz. Fakat bazı önemli noktalarda müdahalede bulundum; eklentiler ve eksiltmeler yaptım. Şunu da özellikle belirteyim ki alana özel bazı kelimeleri, henüz Türkçe karşılıkları oturmadığı için (ve buradan herhangi bir kavram kargaşasının doğmasını istemediğim için) aynen kullandım.
https://twitter.com/myetherwallet
MEW in resmi sitesine bu resmi Twitter hesabının profil bilgilerinden ulaşabilirsiniz. Sitenin resmi linkini direkt paylaşmak yerine resmi Twitter hesabını paylaştım; buradaki amacım sizi ilk adımdan bilinçlendirme isteğidir. MEW (MyEtherWallet) üzerinden çok dolandırıcılık yapılıyor, bu sebepten sağda solda gördüğünüz linklere kesinlikle tıklamayın!
1- MEW Nedir?
ERC 20 (ETHEREUM ile piyasaya merhaba diyen) tabanlı coinleri ERC 20 cüzdanlarında (ERC 20 WALLETS) saklayabilirsiniz ve bu cüzdanlardan (daha doğrusu “arayüzlerden”) en bilinenlerinden biri MyEtherWallet (MEW) tir.
MEW, ücretsiz, açık kaynaklı ve kullanıcı odaklı bir ARAYÜZDÜR. MyEtherWallet kullandığınızda direkt olarak BLOCKCHAIN teknolojisi üzerine kurulmuş bir cüzdan kullanıyorsunuz demektir, MEW de size bunun için sadece bir ARAYÜZ sağlar.
BURADA HESABINIZIN TÜM KONTROLÜ VE DOĞAL OLARAK GÜVENLİĞİ TAMAMEN VE SADECE SİZE BAĞLIDIR. SADECE MEW DEĞİL, BLOCKCHAIN TABANLI TÜM PLATFORMLARDA KENDİ HESABINIZIN GÜVENLİĞİNDEN SADECE VE SADECE SİZ SORUMLUSUNUZ VE HESABINIZA İLİŞKİN ÖNEMLİ BİR BİLGİYİ KAYBETTİĞİNİZDE BUNU GERİ ALABİLMENİZ YA DA SIFIRLAMANIZ MÜMKÜN DEĞİL!
Eğer private key inizi kaybederseniz ya da tıkladığınız kötü niyetli linklerden ötürü başınıza olumsuz bir olay gelirse MEW, sistem gereği bu konuyla ilgili size yardımcı olamaz. Hesabınızı dolandırıcılığa karşı donduramaz, koruyamaz ya da kaybolan private key inizi size geri veremez, kaybettiğiniz, yanlış adrese gönderdiğiniz paranızı size iade edemez…
Bunlar BLOCKCHAIN teknolojisinin doğası gereği mümkün değil! Tüm bunlar ilk bakışta olumsuz gibi görünebilir ama işin aslı öyle değil…
2- MyEtherWallet Banka DEĞİLDİR!
Bir bankada hesap açtığınız zaman o bankanın müşterisi olursunuz ve o bankanın sistemine sizin tüm bilgileriniz işlenir. Sonra o banka şahsi bilgilerinizi, hesap şifrelerinizi, bakiyenizi, transferlerinizi yani o bankadaki tüm varlığınızı ve bilgilerinizi takip edebilir.
Bankalar belirli hizmetler karşılığında sizden belirli ücretler talep ederler. Örneğin kartınız ya da şifreniz çalındığında anında karşınızda bir muhatap bulup bu konuda yardım alabilirsiniz. Kartınız kaybolduğunda yeni kart talebinde bulunabilirsiniz ya da aynı şekilde şifrenizi kaybettiğiniz zaman bankanın sisteminden şifrenizi değiştirebilirsiniz.
Diğer yandan müşterisi olduğunuz banka sizin nereye ne kadar para göndereceğinize ya da nereden ne kadar para alacağınıza karışabilir. Bankanız şüpheli gördüğü yerde hesabınıza ve yaptığınız işlemlere müdahale edebilir, istediği zaman hesabınızı dondurabilir. Bazı aşırı durumlarda para çekmenize izin vermeyebilir ve bu liste böylece uzar gider. Tüm bunlar yetkili bir kişinin iki dudağı arasındadır.
İşte kafanızda oturması için bunları gözden geçirin ve MEW in bir banka olmadığını, dolayısıyla bu sayılan işlemlerle hiçbir alakası olmadığını düşünün.
3- MyEtherWallet Sadece Bir ARAYÜZDÜR!
MEW hesabı açarken size kriptografik sayılar, yani şifreler verilir. Bunlardan birisi size özel olan ve kimseyle paylaşmamanız gereken private key dir. Diğeri ise açık adresiniz olan public key dir(Bir nevi IBAN).
Public key inizi bilen insanlar size kripto para gönderebilir, bunu IBAN gibi düşünebilirsiniz. Fakat Private key i sizden başka kimsenin bilmemesi gerekir! PRIVATE KEY kavramı kripto kültürü içinde çok önemli bir yere sahiptir. Bu anahtarı kaybettiğiniz zaman söz konusu sistemdeki hesabınıza kesinlikle erişemezsiniz ve bu anahtarı herhangi birinden geri almanız da mümkün değildir, burası bir banka değil ve sistemin işleyişi tamamen farklı. Burada hesabınızın kullanıcısı, çalışanı, şefi, patronu, yöneticisi, genel müdürü, sahibi… vb. Sizsiniz. Kısacası kendi hesabınızın her şeyinden sorumlu olan tek kişi var, o da sizsiniz!
Blockchain teknolojisini gerek MEW kullanırken, gerekse başka bir platform/arayüz aracılığıyla kullanırken, PRIVATE KEY inizi ve eğer varsa PARAPHRASE (hesap güvenliği için oluşturulan size özel ve gizli kelimeler) lerinizi çok iyi saklamanız gerekir ve bunun sorumlusu tamamen sizsiniz. PARAPHRASE ler de PRIVATE KEY gibi önemli ve sadece size özel olan, güvenliklerinin de sadece size bağlı olduğu önemli kelimelerdir.
BİR HESABIN PRIVATE KEY İNİ BİLEN KİŞİ O HESABIN ASIL SAHİBİDİR VE TÜM YETKİLER ONDADIR! MEW sizin şahsi bilgilerinizi, hele hele şifrelerinizi (private key, paraphrase, keystore file… vb.) ne tutar, ne bilir, ne de korur…
MEW, transfer ücreti almaz. Siz kullanıcılar aslında blockchain teknolojisini kullanıyorsunuz ve bunu yaparken de açık kaynaklı olan MEW arayüzünden yararlanıyorsunuz. MEW bu konuda sunduğu arayüzüyle size sadece destek oluyor. Blockchain teknolojisi ayrı bir şey, MEW ayrı bir şey. Kullanıcılar MEW arayüzünden yararlanarak blockchain teknolojisini kullanırlar.
4- BLOCKCHAIN Nedir?
Çağımızın teknolojisi olan blockchain hakkında muazzam bilgilere internet üzerinden ulaşmak mümkündür ama fikir edinmeniz için burada özet olarak bu konudan bahsedeceğiz.
Global bir hesap tablosu düşünün ve bu tabloyu yönetebilen, yönlendirebilen, istediği gibi değiştirebilen kimsenin olmadığını düşünün, sistemin işleyişinden sorumlu biri olmadığı için ve sistemin çalışanının olmadığı için hata yapan kimsenin de olmadığını düşünün. Daha da güzeli, sisteme kötü niyetle saldırıp başarılı olabilen herhangi birinin de olmadığını düşünün…
Sistem herhangi bir merkez tarafından yönetilmiyor. Tüm bilgiler dağınık, birbirinden bağımsız bilgisayarlar tarafından ortaklaşa saklanıyor, işleniyor ve transfer ediliyor. Bir blokta ortaya çıkan anormallik veya hata tüm sistemde fark ediliyor. Her hesap bakiyesi ve transfer burada kodlarla saklanıyor ve bu kodlar birbirinden bağımsız bilgisayarlar tarafından doğrulanıp işleniyor.
Aslında sadece hesap tablosu olarak görmenin eksik ve yanlış olduğunu da not düşelim; blockchain teknolojisi bir çok konuda kullanılabilir ama konumuz para olduğu için ve çok kafa karıştırmamak için bu şekilde özetliyoruz.
BLOCKCHAIN ÜZERİNDEKİ TÜM BİLGİ VE İŞLEMLER BİRBİRİNDEN BAĞIMSIZ BİRÇOK BİLGİSAYARLA DOĞRULANIYOR VE SAĞLANIYOR!
BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİ MERKEZİYETÇİ DEĞİLDİR (DECENTRALIZED). YANİ HERHANGİ BİRİ YA DA BİRİLERİ TARAFINDAN YÖNETİLEMEZ VEYA YÖNLENDİRİLEMEZ!
Bilgiler ve yapılan işlemler birbirine zincir gibi bağlı bir dizi bloktan geçiyor. Teknolojinin adı da buradan geliyor. Her bir bilgi bir dizi blokta sırayla doğrulanıyor ve buna müdahale edilemiyor. Yani siz yapacağınız işlemi doğru yaptıktan sonra korkmanızı gerektiren bir durum yok; burada herhangi bir çalışan yok ki hata yapsın ya da herhangi bir şekilde bu işleme müdahale etsin. Ama siz hata yaparsanız, diyelim ki para göndereceğiniz adresi yanlış yazdınız ve onaylayıp transfer işlemini başlattınız. Aynı şekilde, bu durumda da ortada size yardımcı olacak bir çalışan ya da yönetici yok. Bu sistemde patron da sizsiniz, çalışan da. Bu sistemde tek muhatap kendinizsiniz.
MEW üzerinden transfer işlemlerinizi takip ettiğinizde ya da hesap bakiyenizi kontrol ettiğinizde gördüğünüz şey tamamen blockchain üzerindeki bilgilerdir! Bu bilgiler kesinlikle MEW in sistemi içindeki bilgiler değildir. Bahsedildiği gibi MEW size blockchain teknolojisini kullanmanız için sadece bir ARAYÜZ sağlar. MEW, bilgi saklayan bir platform değildir. Siz burada kendi bilgilerinizi kendiniz saklarsınız, zaten blockchain teknolojisinin güzel olan yanı da budur.
MEW SİZİN HESABINIZA ERİŞEMEZ, SİZİN ADINIZA HİÇBİR İŞLEM YAPAMAZ, TRANSFERLERİ İPTAL EDEMEZ VEYA GERİ GÖNDEREMEZ, HESABINIZI DONDURAMAZ, HİÇBİR ŞİFRENİZİ (PRIVATE KEY, PARAPHRASE VE BİLUMUM HESAP ŞİFRELERİ) BİLMEZ, BU ŞİFRELERİ KAYBETTİĞİNİZDE YA DA DEĞİŞTİRMEK İSTEDİĞİNİZDE SİZE YARDIMCI OLAMAZ!
ÖNEMLİ! Sık kullanıldığı için hep “private key” ya da “paraphrase” diye bahsediyoruz ama şifreler farklı şekillerde de karşımıza çıkabilir, örneğin: mnemonic phrase, keystore file, UTC file, JSON file, wallet file… vb.
5- MyEtherWallet Bana Hiçbir Konuda Yardımcı Olamıyor, O Halde Ben Neden Bu Arayüzü Kullanayım?
Eğer bu soruyu soruyorsanız size blockchain teknolojisini özetleyememişiz demektir, bu durumda yazıyı baştan bir daha okumanızı rica ediyoruz.
MEW size arayüz sağlayarak hali hazırda önemli bir hizmet sunmuş oluyor zaten. Üstelik, açık kaynaklı olduğu için sizden ücret de talep etmiyor bu hizmet için. Ama BLOCKCHAIN teknolojisini kullandığınız taktirde bu teknolojinin doğası gereği ne MEW ne de başka bir kişi ya da kurum, bankaların yaptığı gibi hesabınıza ilişkin hizmetler sunamaz.
FAKAT DİĞER YANDAN HESABINIZA KİMSE DE MÜDAHALE EDEMEZ. Siz hesabınızı iyi koruduğunuz sürece kimse hesabınızı hackleyemez, paranızı çalamaz ya da yaptığınız işlemlere müdahale edemez. Blockchain teknolojisi zaten bizi bu yüzden heyecanlandırıyor. Düşünsenize, hesaplarınızı, paranızı ve transferlerinizi yönetebileceğiniz bir platform kullanacaksınız ve kimseye güvenmenize gerek kalmayacak! İnternet üzerinden blockchain teknolojisi ile ilgili ayrıntılı bilgi edinmeniz, yararınıza olacaktır.
6- Güvenliğiniz İçin Bazı İpuçları Paylaşmadan Göndermeyelim Sizi
Yazımızın başında belirttiğimiz gibi resmi hesaplardaki linkleri kullanmanızı öneririz. Bir kere resmi hesaptan giriş yaptığınız zaman o adresi sık kullanılanlara alıp, ondan sonra da her defasında oradan girmeyi düşünebilirsiniz, hem daha kolay olur.
Adres çubuğunda çıkan bağlantının yeşil ve güvenli olduğundan emin olun.
EN ÇOK YAPILAN HATA MAALESEF EN BÜYÜK HATA: GOOGLE’A “MYETHERWALLET” YAZIP ÜSTTE ÇIKAN REKLAMLARA TIKLAMAK… Evet doğru okudunuz! Siz sanıyorsunuz ki Google böyle dolandırıcılıklara çanak tutmaz… Ama yanılıyorsunuz çünkü Google da insanlar tarafından yönetilen, çalışanları insanlar olan merkeziyetçi bir yapıdır ve hata yapması doğaldır, ne kadar büyük bir firma olursa olsun bu maalesef böyledir. Ve yine tekrar etmekten sıkılmadan diyoruz ki: Blockchain teknolojisini kullandığınız zaman bilin ki, platform ne olursa olsun (konumuz gereği platformumuz MEW) güvenliğinizden sorumlu olan kişi sade ve sadece sizsiniz.
Sosyal medya platformlarında ya da internet sitelerinde gördüğünüz MEW linklerini görmezden gelin!
O linklere kesinlikle tıklamayın; MEW üzerinden dolandırıcılık yapan çok kişi var maalesef ama sizler bu yazıyı okuduğunuza göre artık ne yapmanız gerektiğini biliyorsunuz. O aptal ve kötü niyetli insanlar sizi kandıramaz. Bilgi sizde eşittir güç sizde!
Yine sıkılmadan tekrar edelim, şifrelerinizi kaybettiğiniz zaman şifrelerinizi kaybetmişsiniz demektir, geçmiş olsun. Müracaat edip derdinizi anlatabileceğiniz ve yardım alabileceğiniz bir merci yok. Ama bu durum içinizi karartıyorsa blockchain teknolojisini anlamak için daha fazla yazı okumanızı tavsiye ediyoruz çünkü bu durum aslında olumlu bir durum; şifrelerinizi kaybettiğinizde size yardımcı olacak kimsenin olmaması demek aynı zamanda sizin hesabınız üzerinde sizden başka kontrolü olan kişilerin de olmadığı anlamına gelir. Yani kendinizden başka güvenmeniz gereken bir kişi ya da kurum yok ortada.
Şifrelerinizi, hacklenmesi mümkün olan yerlerde saklamayın; o şifreleri çaldırdığınızda ilgili hesabı da kaptırmış olursunuz, demiş miydik? Şifrelerinizi çaldırıp blockchain teknolojisine lanet okumayın. Bu teknoloji bizim için geliştirildi ve bu tip bazı kurallarının olması çok doğal. Bize düşen görev, bu kuralları bir an önce öğrenip uygulamaktır.
Şifrelerinizi çıktı olarak almayı ya da bir usb içinde saklamayı düşünebilirsiniz ama kurallar yine aynıdır. Bunları kaybedip de başvuracak bir merci aramayın.
7- Kapanış
Bazı önemli noktaları ısrarla vurguladım, tekrar ettim ve vaktinize değer bilgiler edinmiş olduğunuzu umuyorum.
