Raydium Üzerinde Nasıl Farming Ve Staking Yapılır?

“Farming” ve “staking” işlemleri ile Raydium platformu üzerinde nasıl pasif gelir elde edildiğini, makaleyi adım adım takip ederek öğrenebilirsiniz.
Raydium Nedir?
Raydium, likidite sağlayarak kazanç elde edebileceğiniz ve alım satım yapabileceğiniz bir platformdur. Aynı zamanda Raydium; Solana (SOL) blok zinciri üzerine kurulmuş ve merkezi olmayan bir borsa olan Serum’un (SRM) altyapısından yararlanan, otomatik bir piyasa yapıcı protokolüdür (AMM).
Bu platformda işlem yapabilmeniz için ilk önce bir Solana cüzdanı oluşturmanız gerekiyor. Buraya tıklayarak Sollet Wallet oluşturabilirsiniz.
Sollet Cüzdanı Nasıl Oluşturulur?
Linke tıkladıktan sonra karşınıza cüzdan oluşturma işlemini başlatmak için aşağıdaki gibi bir sayfa gelecek;

“Seed words” kısmı çok önemlidir. Oradaki kelimeleri sırasıyla bir yere yazmanız veya kaydetmeniz gerekir. “Seed words” kısmı sizin özel anahtarınız olarak tanımlanabilir.
Bununla birlikte Sollet Wallet, aynı tarayıcıdan girdiğinizde size “seed words”ü sormaz ama başka bir tarayıcıdan veya başka bir bilgisayardan girdiğinizde “seed words”ü girmeniz gerekecek. Bu yüzden özel anahtarınızı kaybetmemeniz büyük önem taşıyor.
CONTINUE butonuna tıkladıktan sonra karşınıza aşağıdaki gibi bir sayfa gelecek;

Bu sayfada “seed words”te yazan kelimelerinizi girmeniz gerekiyor. Girdikten sonra CONTINUE tuşuna basarak devam edebilirsiniz.

Karşımıza çıkan sayfada parola oluşturacaksınız. Oluşturduğunuz parolanın aynısını bir daha yazdıktan sonra CREATE WALLET tuşuna basarak işleme devam edebilirsiniz.
İşlemi bitirdikten sonra karşımıza şu şekilde bir sayfa gelecek;

Bu sayfa açılmadıysa adımları sırasıyla tekrar etmekte fayda var. Eğer açıldıysa artık Sollet cüzdanına sahipsiniz demektir.
Sollet cüzdanını açtıktan sonra yapacağınız ilk iş, Sollet Wallet’ınıza Solana (SOL) göndermek olacak. Sollet Wallet, Solana ağı üzerinde çalıştığı için yapılan işlemlerin veya transferlerin işlem ücretini SOL coin ile ödüyorsunuz. O yüzden işlem yapabilmeniz için cüzdanınızda SOL bulundurmanız gerekiyor.
Sollet Wallet’a Nasıl SOL Gönderilir ?
Sollet Wallet’a sadece SOL değil, SPL ağını destekleyen bütün “coin”leri gönderebilirsiniz. FTX borsası kullanıyorsanız USDC’yi ve USDT’yi de SPL ağından gönderebilirsiniz.
Son kaldığınız sayfada RECIEVE tuşuna basarak cüzdan adresinizi öğrenebilirsiniz.

Daha sonra kullandığınız herhangi bir borsadan yada cüzdandan bu adrese SOL göndermeniz gerekecek. İşlem ücretleri Solana ağında ucuz olduğu için 3-4$’lık göndermeniz yeterli ancak “farming” veya “staking” işlemi için bir bütçe ayırdıysanız, o miktarda SOL göndermeniz daha sağlıklı olacaktır. Daha sonra ilerleyen işlemlerde gönderdiğiniz SOL’leri nasıl “farming” ya da “staking” işlemi yapacağınızı adımları takip ettikçe öğreneceksiniz.
Raydium’a Sollet Wallet Nasıl Bağlanır?
Raydium’a Sollet Wallet’ınıza bağlamak için sağ yukarıdaki Connect butonuna tıklamanız gerekir.

Tıkladıktan sonra karşınıza cüzdan seçenekleri gelecek. Çıkan seçenekler arasından yeni oluşturduğunuz cüzdan olan Sollet Wallet’ı seçeceksiniz.

Seçtikten sonra belirlediğiniz parola ile cüzdanınıza giriş yapabilirsiniz.
Raydium üzerinden pasif gelir elde etmek için 3 seçeneğiniz var. İlk seçeneğiniz “farming”, havuza %50 oranında Xcoin, %50 oranında da Ycoin koyarak pasif gelir elde edebilirsiniz. İkinci seçenek ise “Fusion” havuzları. Buradaki havuzlarda birden fazla “coin” üzerinden gelir elde etmeniz mümkün. Üçüncü seçeneğiniz ise “Staking” işlemi. “Staking” sayesinde sadece tek bir “coin”i kilitleyip yine pasif gelir elde edebilirsiniz.
Farm ve Fusion Farkı Nedir?
“Farm” ve “fusion”da mantık aynıdır. Sadece “fusion”da ödülleri farklı şekillerde alırsınız. Örneğin OXY-RAY havuzunda APR değeri %131 olarak gözüküyor. Ödülün %23’ü RAY %108 OXY olarak alırsınız. “Farm”da ise ödülleri %100 RAY olarak alırsınız.

“Farming” işlemi için izlemeniz gereken adımlar;
- Bakiyeniz ile Trade veya Swap kısmından farm yapacağınız havuzun paritesindeki “coin”leri yarı yarıya satın almak.
- Liqudity kısmına gelip farm yapacağınız havuzun paritelerini sırayla seçip eklemek.
- Daha sonra Farm kısmına gelip likidite sağladığınız havuzda farm işlemini başlatmak.

Farm kısmına girdiğinizde karşınıza yukarıdaki gibi bir tablo çıkıyor. APR, yıllık yüzde oranının ne kadar olduğunu gösteriyor. Tabi bu değer anlık olarak değişiklik gösterebilirken havuzdan havuza da farkedebilmekte. Liquidity ise, o havuz üzerinde kitlenen toplam değeri gösterir.
Örneğin 50 $’lık bakiyeniz var ve RAY-SRM havuzunda farm yapmak istiyorsunuz.
İlk önce Sollet Wallet’ınıza gönderdiğiniz SOL “coin”leri Swap kısmından USDC’ye çevirin.

Bu platformda yaptığınız her işlemden sonra sol tarafta yeni bir pencere açılacak ve işlemleri onaylamanız gerekecek.

Yaptığınız işlemin onaylandığından emin olmadan başka bir işlem yapmayın. İşleminiz onaylandığında sol alt kısımda bir bildirim çıkacaktır.

Bu noktada cüzdanınızdaki SOL’leri USDC’ye çevirmenizin sebebi daha kolay hesap yapabilmek. Daha sonra çevirdiğiniz USDC’lerin %50’siyle RAY alın.

RAY aldıktan sonra bakiyenizin kalan kısmıyla da SRM satın alın.

3 adımdan oluşan “farm” işleminin ilk adımın tamamlandınız. Şimdi ise Liquidity kısmına tıklayın. Karşınıza çıkan Add Liquidity kısmında RAY ve SRM‘yi seçin.

6.5 adet RAY ile 5.89 adet SRM’yi havuza, likidite sağlamak amacıyla ekliyoruz. Adetlerinizi belirledikten sonra Supply‘a tıklıyoruz. Bu adetler değişebilir. 6.5 adet RAY ile 5.89 SRM’nin şu anki değerleri 25’er $ olduğu için ekleyebildiniz. Liquidity kısmında MAX‘a tıkladığınızda sizin için otomatik olarak maksimum ne kadar likidite ekleyebileceğinizi hesaplıyor.
Farm yapabilmeniz için 2’nci adımı da tamamlamış oldunuz. Havuza likidite sağladığınız için size “LP”(Liquidity Provider) “token” verildi. Şimdi bu “LP”ler ile farm işlemine başlayacaksınız. Bundan sonra Farm kısmına tıklamanız gerekiyor.

Ray-SRM LP kısmına tıkladıktan sonra START FARMING‘in altındaki Stake LP‘ye tıklayın. 5.26 adet LP “token” verilmiş. Hepsini seçtikten sonra Confirm’e tıklayın. “Farming” işlemini bu şekilde başlatabilirsiniz. Kazandığınız ödülleri, Harvest butonuna basarak toplayabilirsiniz.
Farm İşlemi Nasıl Sonlandırılır ?
Farm işlemini sonlandırmak için ilk önce Harvest’a tıklayıp ödüllerinizi toplamanız gerekir. Daha sonra Stake LP’nin yanındaki “–” tuşuna basarak “farm”a koyduğunuz LP’leri çıkarmış oluyoruz.

Daha sonra bu LP “token”ları tekrardan eski haline çevirmeniz gerekir. Liquidity kısmından havuza sağladığınız likiditeyi geri almak için LP “token”larını iade edip SRM ve RAY “token”larınızı geri alabilirsiniz.

Remove‘a basarak işlemi tamamlayabilirsiniz.
“Farming” İşleminin Riskleri Nelerdir?
Örnek olarak bir kullanıcının Raydium platformunda RAY-SRM paritesine likidite sağlamak istediğini düşünelim. Her iki varlık için de 100’er $’lık likidite sağlayacak olan kullanıcı, havuza iki varlıktan da likidite sağlar.
Bu noktada SRM’nin fiyatının düştüğünü farz edelim. Düşüş sırasında satıcılar likidite sağlayıcının elindeki RAY’leri alarak SRM vereceği için, likidite sağlayıcının elinde sadece SRM kalır.
Fiyatı düşen SRM de likidite sağlayıcının elinde USD karşılığı olarak daha az varlık kalmasına sebebiyet verir.
Bu durum “impermanent loss” yani geçici kayıp olarak tanımlanır. Çünkü kişi havuza halen likidite sağlamaya devam eder.
Stake İşlemi Nasıl Yapılır?
Raydium’da şu anda sadece RAY “stake” edilebiliyor. RAY satın aldıktan sonra Staking kısımına tıklayın. Tıkladıktan sonra karşınıza aşağıdaki gibi bir sayfa gelecek.

Stake RAY butonuna basarak, miktarınızı girip “staking” işlemini başlatabilirsiniz. Aynı “farming” işleminde olduğu gibi, Stake RAY butonunun yanındaki “–” butonuna basarak “staking” işlemini sonlandırabilirsiniz.
Daha fazla Nedir?, Kimdir? ve Nasıl? haberine ulaşmak için tıklayabilirsiniz.
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılabilirsiniz..