Gırgır Dergisinden NFT Dünyasına Geçiş Yapan Tarık Tolunay ile Özel Röportaj!
Mizah dergisi kökenli Tarık Tolunay ile Kripto Sanat hakkında konuştuklarımıza geçmeden önce geçmiş yıllarda yaptığı işlerden söz etmek istiyoruz.
1989 yılında, Usta Oğuz Aral’ın Gırgır dergisinde uzun yıllar çalıştıktan sonra gazetelere 2003-2018 yılları arasında çizimler üretiyor. Reklam çizimlerinden para kazanmasına rağmen kendine dair bir şeyler yapamadığını fark ediyor ve 2010’lu yılların başında ‘’kalıcı bir şeyler bırakma’’ fikri oluşmaya başlıyor.
Uzun yıllar boyunca kafasında şekillendirdiği ve Fractal İstanbul adını verdiği illüstratif kent haritası çalışmasına yoğunlaşıyor. 2017 yılında Okan Bayülgen’in organize ettiği ve 50 illüstratörün bir araya geldiği İllüstratörler Sergisi’nde Fractal İstanbul‘u duyurmuş oluyor. En ünlü eserlerinden olan Haydarpaşa Panoroma‘yı ise 2019 yılında sergiliyor.
Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemiyi (2020 yılı) avantaja çevirip tam 10 ay boyunca durmadan çalışıyor. İstanbul’un en ünlü semtlerini kapsayan çalışmalar yapıp, bugün adını sürekli duyduğumuz FRACTAL İSTANBUL PANDEMİ adlı çalışmasını ortaya çıkarıyor.
Merhaba! İsterseniz önce klasik ama merak uyandıran bir sorudan başlayalım. NFT ile tanışmanız nasıl oldu?
Merhaba! Şöyle anlatayım, NFT’yi bir şekilde duymuştum. Bir yandan biliyordum bir yandan bilmiyordum. Neydi bu Kripto Sanat? Ardından biraz daha araştırınca tam benim yaptığım çalışmalara uygun bir dünya olduğunu düşündüm. NFT’lerimi satışa koyduktan sonra 3 gün içinde 200 bin dolarlık satış gerçekleşti.
Kalıcı bir şey bırakma istediğiniz gerçekleşmiş gibi… Peki NFT’lerinizi kimler satın aldı?
Evet… Gerçekten kalıcı olmanın en mutlak yolu blockchain’den geçiyor. (gülüyor) Çalışmalarımı dünyanın en tanınan koleksiyonerlerinden bazıları aldı. İran asıllı ingiliz Mondoir ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden 3Fmusic gibi.
Sanatçılar için NFT ne anlama geliyor?
Önceden, bir eseri sunmak için aracılar gerekiyordu. İşte blockchain teknolojisinde beni en çok etkileyen kısım bu! Aracılar ne yazık ki büyük bir kâr elde ediyordu ve ‘’adil olmayan bir sistem’’ vardı. Şimdi ise NFT’yi tercih eden Sanatçılar ve Koleksiyonerler arasında hızlı gerçekleşen bir bağ oluştu. Bence bir sanatçı için bu çok büyük bir avantaj! Tabii ki sadece hız değil konu olan dediğim gibi ‘’adil bir satışla gerçekleşmesi de çok önemli”.
Ülkemizin koşullarını düşününce; bu güzel bir çıkış kapısı, heyecan veren bir alan ve bu yüzden birçok arkadaşımız burada eserlerini sergiliyor.
Sanatçının, bir satışı gerçekleştirmesi için arada aracı olmasını tamamen yanlış mı buluyorsunuz?
Eski sistemin tümüyle yanlış bugünün ise tümüyle doğru olduğunu elbette savunmuyorum. Fakat bugün inşa edilen sanatçı-koleksiyoner ilişkisinin daha sağlıklı bir yapı olduğunu düşünüyorum. Bu yeni alanda da bazen çok yetenekli sanatçılar hak ettikleri değeri hâlâ bulamayabiliyor. Tam tersi çok yetenekli olmayan ama blockchain teknolojisine hızlı uyum sağlayan kişiler çoğu zaman bu platformda iyi gelir elde edebiliyor.
Kısacası hem yetenekli hem de blockchain teknolojisiyle uyum sağlıyorsanız bir şekilde sanatseverler sizi keşfediyor diyebiliriz.
Ülkemizde birçok sanatçı yurt dışında isimlerini çok iyi duyurdu. Bu gerçekten gurur verici! Siz neler hissediyorsunuz?
İnanılmaz gurur verici bir durum bu! Murat Pak mesela çok ama çok yetenekli bulduğum bir sanatçı adeta NFT dünyasının standartlarını belirliyor.
Bir diğer isim Refik Anadol, dijital teknolojinin tüm olanaklarını kullanarak yeni sanatın nasıl olacağı hakkında dünyaya çok iyi örnekler sunuyor.
Cem Yılmaz’ı anmadan geçmek istemiyorum. O da NFT dünyasını merak etti ve yaptığı çalışmaları yayınladı. Ben Türkiye’de NFT dünyasına çok büyük katkısı olduğunu düşünüyorum. Büyük bir kitlesi var ve bu sayede çoğu insan NFT’nin ne demek olduğunu öğrendi. En güzel tarafı bu alanda elde ettiği gelirleri yeni NFT’ler satın alarak ekosisteme iade etti.
Kısacası hepsini hayranlıkla izliyor ve ilham alıyorum!
NFT dünyasında erkekler daha mı çok?
Çok fazla yetenekli kadın sanatçımız var ama maalesef adlarını pek duyamıyoruz. Örnek verecek olursam, Türkiye’de yaşayan İranlı kadın sanatçı olan Madmaraca, şu anda yaptığı eserlerle ismini epey duyurmuş durumda.
Fractal İstanbul NFT’lerine gelirsek; bu eserleri incelerken, İnsan kendini şehrin içinde hissediyor. Bu duyguyu nasıl yansıttınız?
Öncelikle böyle düşündüğünüz için teşekkür ederim. Sebebi muhtemelen DNA’larımızın burada yoğrulması! Buranın dilini biliyorum. Başka bir ülkeyi aynı derinlikte anlatabilir miyim bilemiyorum.
Bana göre sanatçının görevi: Yaşadığı dönemi kayda geçirip, yerel dili ve evrensel dili buluşturmasıdır. Eserlerimde kendi coğrafyamın verilerini sunuyorum.
Peki… Bir İstanbulverse gelir mi?
Tabii ki neden olmasın? Zaten işin bir nevi temeli bu değil mi? Hayatımıza 3 boyutlu programlar girmeden önce 2000’li yıllarda eserlerimi 3 boyutlu olacak şekilde tasarlamaya çalışıyordum. Sanki yıllar öncesinde NFT’ye hazırlık yapıyor gibiydim.
Şimdi ise Metaverse var. Fractal İstanbul teknik olarak bu dünyayla çok uyumlu! Oradaki binaların, araçların birer NFT haline getirilmesi kaçınılmaz olur.
İstanbul’un reel dünyadaki sahipleri ve metaverse’teki sahipleri farklı olacak desenize… Başka projeleriniz de var mı?
Çoğu şey hızla değişiyor. Eserlerimin metaverse’e taşınması ve bir oyun olarak hayata geçmesi ile ilgili çalışmalarımız sürüyor.
Bir başka projem ise şu: İstanbul ile hesaplaşmam bittiğinde, başka kült şehirleri çalışmak istiyorum. Paris, Roma Londra, Berlin gibi şehirler… Size röportajın başında bir şehrin dokusunu hissetmem gerekiyor demiştim. İşte bu şehirleri önce su gibi içmem gerekiyor. Sokak sokak çözmem gerekiyor. Çünkü her şehrin kişisel bir özelliği var. Bu proje belki aylar belki de yıllar sürecek ama böyle bir planım var.
Umarım projenizi en yakın zamanda hayata geçirirsiniz. Şu anda neler yapıyorsunuz?
Çok yakın zamandan bahsedersek, 2022’nin ilk çeyreğinde çoklu bir koleksiyonun hazırlıklarındayız. Onbinlik bir NFT serisi geliyor.
Hangi platformda satışa sunulacak?
Açıkçası çalışmalarımızı bitirmeye odaklandık. Sunacağımız platforma henüz karar vermiş değiliz. Ethereum NFT dünyasında dominant bir güç. Avalaunch ise yeni bir enerji ile varlığını hissettiriyor. Emin Gün Sirer ve Türkiye’de Aytunç Yıldızlı üzerinden güçlü bir Avalanche ekosistemi oluşmuş durumda ve bunu önemsiyorum.
NFT’ler hakkında olumsuz bulduğunuz durumlar var mı?
Her şeyde olduğu gibi burada da var tabii ki! Mesela iki damar oluştu. Biri koleksiyon diğeri ise ticari meta olması. Gerçekten sanatsal hiçbir değeri olmayan eserler bile ilgi görebiliyor.
Bence NFT satın alırken, alıcının bilinçli olması gerekiyor. Her önümüze düşen NFT’yi almaktan kaçınmalıyız. Reklam bombardımanıyla piyasaya sürülen ama kalıcı olamayacak çok iş var.
Ben NFT’lerimi üretirken merkeze para kazanmayı koymuyorum. İyi bir iş yapmayı merkeze koyuyorum. İyi işlerin de hayat tarafından fiyatlanacağına inanıyorum.
Muhabbit ailesi ile bu keyifli sohbeti gerçekleştiren değerli sanatçımız Tarık Tolunay’a teşekkür ediyoruz. Yeni projelerini, diğer kült şehirlerinin ruhunu nasıl yansıtacağını sabırsızlıkla bekliyor olacağız!
Fractal İstanbul hakkında daha fazla bilgi için: SuperRare/ Foundation
Fractal İstanbul ürünleri için: Fractal İstanbul
Fractal İstanbul: Discord Kanalı
