Celsius ve Şok Eden Değer Kaybı: Kripto Para Lending Platformları Risk Altında Mı?
Kripto para lending platformu Celsius 12 Haziran 2022 tarihinde tüm para çekme işlemlerini askıya aldığını duyurdu. “Ekstrem piyasa koşulları” nedeniyle “likidite miktarını stabilize etme” ihtiyacı duyduğunu belirten platform, bu hamlesiyle kullanıcılar arasında “Celsius’a neler oluyor?” sorusunun sorulmasına yol açtı.
Bu duyurudan yalnızca birkaç saat sonra Celsius’un tokenı olan CEL yalnızca bir saat içerisinde %70 değer kaybetti. Bir sonraki güne geldiğimizde CEL %40’ın üzerinde düşüşle işlem görüyordu. CEL’in aşağı doğru bu hızlı düşüşü, kripto para piyasasının market değerinin 1 trilyon dolardan daha aza indiği, Bitcoin’in ise 2020 senesinden beri gördüğü en düşük değere gerilediği karanlık bir döneme denk geldi.
Celsius’un resmî misyon metnine göre platformun amacı “finans sektörünü bozmak”. Bloomberg ve Financial Times gibi sektörün önde gelen medya organlarında son birkaç gündür atılan başlıklara göre Celsius bu misyonu gerçekleştirmeyi başardı, hem de kripto para piyasasını bozarak!
Celsius Kripto Para Sektörünün Çalkantıda Olduğu Bir Dönemde Değer Kaybetti
Peki tam olarak ne oldu da Celsius birdenbire böyle bir adım attı ve bu denli bir değer kaybı yaşadı? Cevap aslında oldukça açık: kimse böyle bir şeyin tam olarak neden gerçekleştiğini bilmiyor. Bilinen tek bir şey var, o da 2021 senesinden beri platformun böyle bir çöküşün işaretini verdiği.
Celsius tipik bir DeFi lending platformu olarak biliyor. Herhangi bir insan borç para verebilir ya da alabilir. Ancak eğer borç alan tarafta yer alacaksa, kredinin aşırı teminatlandırılması, yani borçlunun ödünç aldığından daha fazlasını yatırması gerekiyor. Bu, ortalama bir vatandaş için mantıksız gözükebilir. Ancak unutmamak lazım ki, kripto para şu anda herhangi bir yasal düzenlemeye tabi değil. Bu nedenle de sektörde borç alanların temerrüde düşmesini önleyecek borç tahsildarları yer almıyor.
Dolayısıyla, her ne kadar DeFi, tasarruf hesaplarından daha rekabetçi getiriler sunarak alternatif bir finansal sistem vaadi sunuyor olsa da, sektöre girişin önünde hala sermayeye ve teknolojiye dayalı engeller bulunuyor.
Yine de, kullanıcılar bu önemli adımı atıp protokole biraz para yatırdıktan sonra cazip getiriler elde edebiliyor.
Celsius’un web sitesine göre platform, USDC ve Tether gibi stablecoinlere %7’nin üzerinde getiri sunuyor. Platformun getirileri Polygon için %7,25, Ethereum için %6 ve Bitcoin için de %6,25 olarak belirtiliyor.
Protokol daha sonra havuzlanmış tokenlerını borç alacak olan kullanıcılara daha yüksek oranlarda ödünç veriyor. Celsius kullanıcıların kripto paralarını protokol içi borçlanma ya da Bitcoin madenciliği dışında hiçbir alanda kullanmadığı konusunda ısrarcı. Platform ayrıca benzersiz bir satış noktası olduğu konusunda “şeffaflığını” ve “gerçek zamanlı denetimlerini” öven bir dizi kullanıcı yorumunu da sıklıkla paylaşıyor.
Celsius’un Kaderi stETH’nin Kaderi ile Ortaklığa Sahip
Celsius’un mevcut sıkıntılarının kısa vadeli sebebi Lido’nun Ethereum’in ETH’sine endeksli Staked Ether (stETH) tokenı olarak görülüyor. stETH, Ethereum 2.0 beacon zincirinde kilitli ETH’yi temsil ediyor. Beacon zinciri ana Ethereum blockchainine paralel çalışan ve sonunda “birleştirme” (merge) olarak bilinen bir olay aracılığıyla Ethereum ana blockchainiyle birleşmesi öngörülen bir zincir olarak biliniyor.
DeFi platformlarında, stETH genellikle ETH ödünç almak için teminat olarak kullanılıyor. Sorun şu ki, stETH yakın zamanda ETH’ye olan endeksini yitirdi. Haliyle, bu da gösterilen teminatların konumlarını tehdit ediyor. Bir yandan stETH sahipleri birer birer ellerindeki varlıklarını satışa çıkarırken, bir yandan da birleşme tarihi belirsizliğini koruyor. Haliyle stETH üzerinde yoğun bir satış baskısı yer alıyor.
Peki stETH’nin üzerindeki baskının Celsius ile alakası ne? Celsius, müşteri fonlarını stETH’e kilitlemişti. Dolayısıyla uzmanlar, stETH’nin ETH endekslenmesini yitirmesine dair olası senaryonun bir likidite krizini ateşleyerek bir itfa dalgasına yol açmasından endişeleniyor.
Yasal Düzenleyiciler Kripto Para Lending Protokollerine Karşı
2021 senesinde pek çok yasal düzenleyici, Celsius gibi yüksek verime sahip kripto para lending protokollerini kayıt dışı menkul kıymetler olarak değerlendirdiklerinin altını çizdi. 2021 senesinin Eylül ayında Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) dört eyalet (New Jersey, Teksas, Alabama ve Kentucky) Celsius’a ihtarname yolladı. Aynı ay içerisinde Coinbase üzerine çalıştığı lending protokolünü ABD Güvenlik ve Değişim Komisyonu’nun yasal girişimde bulunma tehdidi üzerine rafa kaldırdı.
İlginizi çekebilir: Celsius, Akredite Olmayan ABD Müşterilerine Ait Mevduatlara Faiz Ödemeyi Durduruyor!
Bu aşamaya gelindiğinde Celsius çoktan Birleşik Krallık’taki operasyonlarını “yasal düzenlemelerdeki belirsizlikler” nedeniyle sonlandırmıştı. Şirket, Amerika Birleşik Devletleri’ne taşınmanın stratejik yayılmayı ortadan kaldıracağına ve “Celsius’un ve topluluğunun uzun vadeli sürdürülebilirliğini sağlamak” için yerel lisanslar ve tesciller almaya odaklanmasını sağlayacağına karar vermişti.
Ekim 2021 tarihinde Celsius bir yatırım turunda 400 milyon dolar toplayarak toplam değerini 3 milyar doların üzerine taşıdı. Kasım 2021’e geldiğimizde şirket, zammı fazla talep ettiğini ve böylece yapılan yatırımın 750 milyon dolara ulaştığını belirtti.
Mayıs 2022 tarihinde Celsius, akredite olmayan ABD’li yatırımcılar için yüksek faizli hesapları aşamalı olarak kaldırarak ödül tekliflerini yasal düzenlemelere uyacak şekilde değiştirdi. Şirket bu adımla, ne yılda 200,000 dolar kazanan birinin ne de bankada 1 milyon doları olan kişilerin en yüksek getiriyi kazanmasına müsaade etmeyeceğini belirtmiş oluyordu.
İlginizi çekebilir: Kripto Para Platformu Celsius Cephesinde Neler Oluyor?
Celsius’un mevcut sıkıntıları, bir başka DeFi standart taşıyıcısı olan Terra’nın çöküşünden yalnızca bir ay sonra meydana geldi. Platformun Amerikan dolarına endeksli olan stablecoini UST, Anchor’da %20 getiri elde eden bir numaralı kullanım durumunun piyasa belirsizliği nedeniyle tehlikeye girmesiyle beraber değerini neredeyse sıfırladı. Bu durumu milyarlarca UST’nin LUNA basmak için algoritmanın kaldıramayacağı bir hızda yakılması, yani ekosistemden büyük bir kaçış izledi. Böylece koca bir ekosistem göz göre göre yok oldu.
Bu süreçte Celsius da ciddi oranda para kaybına uğruyordu. 2022’nin ilk yarısında protokolde yer alan dijital varlıkların toplam miktarı 24 milyar dolardan 12 milyar dolara geriledi.
Para çekme işlemlerinin dondurulmasından sonra Celsius’un piyasadaki büyük rakiplerinden olan Nexo, Celsius’un “aciz durumuna” işaret ederek, firmanın bazı likit varlıklarının satın alınmasını önerdi.
Daha Fazla DeFi Haberi için: DeFi Haberleri
Daha fazla Altcoin Haberleri için: Altcoin Haberleri
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak, kripto para dünyasında aktif bir yer edinmek istiyorsanız Telegram kanalımıza bekliyoruz.
