Dağıtılmış Validatör Teknolojisi (DVT) Nedir?
Ethereum yakın zamanlarda Proof of Work (PoW) konsensüsünden Proof of Stake (PoS) konsensüsüne geçiş yapmıştı. Bu büyük olaya hepimizin de bildiği gibi “The Merge” adı verildi.
Vitalik Buterin’in Ethereum yol haritasında Merge bölümünde yer verdiği DVT teknolojisi, Execution Client (Yürütme istemcisi), Consensus Client (Konsensüs İstemcisi) ve Validator Client (Validatör İstemcisi) katmanları arasında çalışacak bir middleware (ara katman) yazılımıdır. Bu 3 katmandaki istemcileri çalıştırmakla birlikte 32 ETH stake yapmak, Ethereum üzerinde bir validatör oluşturmak için yeterli olacaktır. DVT kullanan validatörler ise bu 3 katmanın yanı sıra bir de Distrubuted Validator Client (Dağıtılmış Validatör İstemcisi) çalıştırarak validatörlerini oluşturabilmektedirler. Peki neden böyle bir şeye ihtiyaç duysunlar?
DVT Nedir?
DVT; bir birey, grup veya operatör topluluğu tarafından opere edilen bir node cluster’ının (kümesinin) Ethereum üzerinde tek bir validatör olarak çalışmasına imkan sağlayan teknolojidir. Ethereum’da 1 validatör çalıştırmak için gerekli stake miktarı 32 ETH’dir.
Ethereum’da full-node, düşük sistem gereksinimleri ile rahatlıkla çalıştırılabildiğinden merkeziyetsizlik açısından tatminkar olsa da yüksek sayıda validatör isteyen ve konsensüsünü buna göre tasarlayan Ethereum için 32 ETH, herkesin karşılayamayacağı yüksek bir miktar olarak karşımıza çıkıyor. Bu özellikle Ethereum’da bireysel validatör olmak isteyenler için karşılanması güç bir miktardır.
DVT ile maksimum 20 kişilik takımlar oluşturup ortak bir validatör çalıştırma imkanınız vardır. Ethereum ağı üzerinde bir proje olan Obol Labs DVT teknolojisi ile, validatör katılımını artırarak stake’lerin daha merkeziyetsiz hale gelmesini amaçlayan bir teknoloji geliştirmiştir.
İlginizi çekebilir: Validatör (Doğrulayıcı) Nedir?
DVT Neden Önemlidir?
Dağıtılmış validatör teknolojisi, single failure point dediğimiz tek nokta hatası sorununu ortadan kaldıracağını iddia ediyor. DVT cluster’ındaki katılımcı node’ların %33’ü çevrimdışı olursa, kalan aktif node’lar, imzalamalarda hala konsensüse varabiliyor.
Bir validatörün çevrimdışı olması oldukça yaygındır: Single-node validatörlerin makine arızalarına karşı koruması yoktur. Yani node düşüp offline olduğu takdirde validatör de düşer. Bu, staker’lar için kaçırılan ödüllere ve genel olarak Ethereum altyapısında daha az istikrara yol açmaktadır.
Validatörlerin güvenliklerini tehdit eden durumlar vardır: Her validatör, node’unun kendi key’ini yönetmesinden sorumludur ve internete bağlı olması gerekir. Bu durum hacker’ların key’lerini çalması ve validatörlerin işlevlerini kaybetmesi için potansiyel bir davetiyedir.
32 ETH, bireysel validatörler için yüksek bir engel teşkil ediyor: ETH’de bir validatör çalıştırmak için minimum gereksinimler PoS geliştirmenin ilk günlerinden bu yana önemli ölçüde düşmüş olsa da, 32 ETH şu anda (03.12.2022), 41.000 $ gibi yüksek bir yatırımı temsil ediyor. Validatörü çalıştırmak için gereken tüm zaman ve paradan bağımsız olarak, 41.000 $ gibi bir maliyet Ethereum da validatör oluşturmak isteyen birçok kişiye engel oluyor. Validatör oluşturmak için gereken miktar sağlanamadığında kullanıcılar, üçüncü taraf bir emanetçiye kendi adlarına ETH stake etmesi için güvenmek zorunda kalıyor ve validatöre bu şekilde güven duyarak ortak oluyor.
DVT Nasıl Çalışır?
Yukarıdaki tanımda belirtildiği gibi DVT, validatörlerin tek bir node yerine bir node cluster’ı olarak çalıştırılmasına izin verir. Bir Dağıtılmış Validatör (DV) cluster’ı, her node’un eksiksiz bir validatör key’inin bir payını elinde bulundurarak çalışır. Etkin olduğunda, bir DV cluster’ındaki her node, kısmi BLS (kriptografik imza teması) onayı oluşturmak için kendi key paylaşımını kullanır. Sonrasında full validatör node olarak onaylamak için BLS toplaması kullanılarak birleştirilir.
Yani her bir node BLS’in ayrı bir parçasını elinde tutar ve imzalama yapmak için de birleşirler. Ayrıca kaç kişinin onayıyla imza yapılabileceğini de cluster’ı beraber çalıştıran kullanıcılar belirler. Nasıl yapıldığının matematiğine girmeden; bu, aktif validatör node’larının belirledikleri eşiği karşıladığı sürece (4 üzerinden 3, 7 üzerinden 5, 10 üzerinden 7, vb.) BLS’i çalıştırıp imza atabilirler. Başka bir deyişle, bir DV cluster’ındaki bazı node’lar çevrimdışı olsa bile, imzalama eşiğini karşılamak için yeterli sayıda node aktif olduğu sürece cluster’ın genel performansını etkilemeyecektir.
Bir DV cluster’ı kurma adımları şunlardır:
- Güvenilir bir operatör grubu oluşturun.
- Obol DV Launchpad’i kullanarak bir cluster dosyası oluşturun.
- Key paylaşımları yapmak için bir Dağıtılmış Key Oluşturma (DKG) seremonisi çalıştırın.
- Her operatör kendi node’unu yapılandırarak ve çalıştırarak küçük bir P2P ağı oluşturur.
- Her validatör için toplam 32 ETH yatırarak cluster’daki validatörleri etkinleştirin (her cluster birden fazla full validatör node çalıştırabilir).
- Eşiği karşılamak için yeterli sayıda node çalıştığında, DV cluster’ı aktif olarak onaylayacaktır.
İlk baştaki güvenilir bir grup oluşturma maddesi üzerinde geliştirici ekibin çalışmaları devam ediyor. Şu anda testnet aşamasında olan DVT için ekip, launchpad’in trustless (kimseye güven duyma ihtiyacı olmayan) bir model ile mainnet’e çıkması için çalışmalarına devam ediyor.
Obol Labs, ilk testnet aşaması olan Athena Testnet’e katılan ve 30 gün node’larını açık tutan testnet kullanıcılarına, çabaları için POAP ödülü dağıttı. Ekip bir sonraki testnet aşaması olan “Bia Attack Net” için formları açtı. Buradan forma ulaşıp, katılmak isterseniz formu doldurabilirsiniz.
Charon
Dağıtılmış validatör istemcisi, standartlaştırılmış REST API üzerinden validatör istemci ↔ konsensüs istemci iletişim akışını keser ve iki temel göreve odaklanır.
- Tüm validatörlerin imzalaması için bir aday görevi üzerinde konsensüse varmak.
- Tüm validatörlerden gelen imzaları dağıtılmış bir validatör imzasında birleştirme.
DVT teknolojisini mümkün kılan, Dağıtılmış Validatör Client’ını çalıştıran yazılım bu iki temel göreve odaklanan charon‘dur.
Son Olarak
The Merge’in tamamlanmasıyla Ethereum’da olası ağ hatalarını azaltmak, merkeziyetsizliği iyileştirmek ve ağı ölçeklendirmeye devam etmek için tüm stake etme topluluğunun DVT’nin geliştirilmesinde, test edilmesinde ve benimsenmesinde rol oynaması kritik önem taşıyor.
Validatörlerin bireysel varlıklar olarak değil, topluluklar olarak çalıştırılması gerektiğini düşünen Obol Labs ekibi aynı zamanda; Ethereum için kritik bir başka middleware yazılımı olan, Flashbots şirketinin geliştirdiği mev-boost ile charon yazılımının beraber çalışmasının mümkün olduğunu, entegrasyon için çalışmaların devam ettiğini duyurdu. İki yazılımın entegrasyonu ile; validatörler daha fazla staking ödülü kazanmak adına iki yazılımı da birlikte çalıştırabilecekler.
Twitter’dan anlık ve hızlı haber akışı için: https://twitter.com/Muhabbitcom
Daha fazla Nedir haberi için: Nedir Haberleri
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak, kripto para dünyasında aktif bir yer edinmek istiyorsanız Telegram kanalımıza bekliyoruz.