Kripto Para Nedir? Kripto Para 101 Dersi!
21. yüzyıl dünya ekonomisine bomba gibi düşen kripto para nedir, nerelerde kullanılır?
Kripto para nedir?
Kripto para, geleneksel para birimlerinden farklı olarak sadece sanal ortamda bulunabilen dijital para birimleridir. 1990’lu yıllarla beraber iyice dijitalleşmeye başlayan dünya düzeniyle özellikle bilgisayar bilimleriyle ilgilenen bilim insanlarının kafasında paranın da dijitalleştirilmesi hakkında soru işaretleri belirdi. Birçok grup bu konu üzerine çalışsa da 2009 yılında Satoshi Nakamoto önderliğindeki birkaç kişi başarılı olarak ilk kripto para olan Bitcoin’i ortaya koydu. Bundan dolayı da Satoshi Nakamoto, kripto paralar ve özellikle de Bitcoin’in babası olarak kabul ediliyor.
Peki Nasıl Basılıyor?
Cevap basit; Blockchain teknolojisi. Kripto para tıpkı bir madenin kazılarak çıkarılması gibi blokların kazılması yani çözülmesi ile çıkartılıyor. İlk kripto para birimi olan Bitcoin’i ele alalım. Dünya üzerinde 21 milyon Bitcoin mevcut. Dünya üzerinde derken, Bitcoin Blockchain’ini kast ediyoruz. Bu 21 milyon Bitcoin’in çıkarılması ve dolaşıma kazandırılması için Blockchain’deki blokların algoritmalarının çözülmesi gerekiyor. Algoritmaların çözülmesi de Bitcoin madencileri sayesinde gerçekleşiyor. Kripto para madencileri gerekli teknolojik ekipman ve internet ağı ile blokların algoritmalarını çözüp karşılığında ödül alıyorlar. Tabii bu sadece Proof of Work (PoW) üzerine kurulu kripto paralar için geçerli.
Peki Fiyatlandırılması Nasıl Oluyor?
Kripto paralar bir merkez bankası tarafından basılmıyor. Bu yüzden de değerini belirleyen bir merkez yok. Yönetilmesi ve şekillendirilmesi açısından merkeziyetsiz bir yapıya sahiptirler. Bu da onların geleneksel para birimlerinden ayılmasını sağlayan önemli özelliklerinden sadece biri olmaktadır. Peki olay böyleyken fiyatını neye bağlayabiliriz? Aslında Satoshi’nin amacı, her yarılanma ile dolaşıma katılan Bitcoin miktarının azalması ve akabinde piyasada daha az bulunacak olan Bitcoin’in değerinin artmasıydı.
Peki Kripto Paralarla Neler Yapılabilir?
Kripto para nedir, nasıl basılır ve nasıl fiyatlandırılır öğrendik. Peki öğrendiğimiz bu kripto paraları nasıl kullanabiliriz? Geleneksel para birimlerini nasıl kullanıyorsak kripto paraları da neredeyse aynı şekilde kullanmayı düşünebiliriz. Onları yatırım aracı olarak kullanabiliriz. Kripto para sayesinde köşeyi dönen yatırımcıların hikâyeleriyle kripto paranın cazibesine kapılmamak elde değil sonuçta. 7×24 değişen fiyatları ve dalgalanmalarıyla da oldukça heyecanlı bir yatırım aracı olduğu da söylenebilir.
Dünyanın her yerinde aynı şekilde benimsenmesi yaşanmasa da birçok şirket ve kuruluş bir ödeme seçeneği olarak Bitcoin başta olmak üzere kripto paraları kabul etmeye başladı. Amazon’dan almayı düşündüğünüz elektronik alet için veyahut Starbucks’tan almayı düşündüğünüz kahve için kripto paraları kullanabilirsiniz.
Kripto paralar ile madencilik yapabilirsiniz. Hem de çok özel bir madencilik şekli olan kripto para madenciliği! Madenciliğini yapabileceğiniz birkaç kripto para bulunmakta. Bu kripto paraların Blockchain’lerindeki blokların algoritmalarını çözerek kripto para çıkartabilir ve karşılığında da ödül kazanabilirsiniz.
Kripto paraların 21.yüzyılın en ses getiren ekonomik gelişmelerinden biri olduğu su götürmez bir gerçek olmaktadır. Çıkarılmaları ve merkeziyetsizlikleri gibi birçok açıdan geleneksel para birimlerinden farklı olmalarıyla geleneksel bankacılık sektörüne bir seçenek olarak görülebilirler. Kimileri için “Güvenli Liman” kimileri için ise “Saçmalık” olarak nitelendirilmelerine rağmen, dünya ekonomisine ayrı bir hava kattığı inkâr edilemez.
