Hepimizin Sıkça Duyduğu Merkle Tree Nedir?
Blok zincirlerinde hash fonksiyonlarıyla kriptografik şifreleme yapıldığını duymuşsunuzdur. Bu hash’lerin oluşturduğu yapı Merkle Tree (Merkle Ağacı) olarak adlandırılır ve kullanım alanı yalnızca blok zincirleri ile sınırlı değildir. Merkle Tree kavramı çok daha önceden hayatımıza girmiştir.
İlginizi çekebilir: Blockchain Sözlüğü: Bilinmesi Gereken Kavramlar!
İlk Olarak Ne Zaman Merkle Tree’den bahsedildi?
Hash’lerin oluşturduğu bu yapıdan bahseden ilk insan Ralph Merkle’dır. 1979’da patentini aldığı bu yapıya kendi adı verilerek Merkle Tree denmiştir.
Günümüzde herkesin dilinde olan bu kavram ise Satoshi Nakomoto’nun Bitcoin konsensüsünü oluştururken Merkle Tree’yi kullanmasından kaynaklıdır.
İlginizi çekebilir: Satoshi Nakamoto Kimdir? Bitcoin’in Gizemli Mucidi
Merkle Tree (Merkle Ağacı) Nedir?
Merkle Tree birden fazla verinin tek bir hash fonksiyonu olana kadar ikili hash fonksiyonlarının sürekli olarak alınmasıyla ortaya çıkar. Elde edilen ilk hash output’larına (çıktılarına) leaf (yaprak) denmektedir. Leaf oluştuktan sonra hash’lenerek aşağıdaki görselde olduğu gibi yukarıya doğru çıkmaya devam eder.
Hash fonksiyonları tersine çevrilemez, yani yukarı doğru giden bu sistem tek yönde çalışır ve aşağı inemez demek oluyor. Peki hash’lenerek yukarı doğru giden verimiz, en tepe noktaya ulaştığında ne olur? En tepe noktaya merkle root (merkle kökü) denmektedir. Merkle root’a kadar hash’lenerek giden bütün veriler de Merkle Tree’yi oluştururlar.
Bir transaction (işlem) üzerinden örnek verecek olursak:
Diyelim ki Ahmet, Veli’ye 10 BTC gönderdi. İşlem Light Node tarafından hash’lenir ve leaf oluşur, ardından Full Node tarafından bu işlem doğrulanır ve geriye sadece miner’ın (madenci) işlemi bloka eklemesi kalır.
Leaf oluştuktan sonra, miner’ın işlemi bloka eklemesi ile birlikte işlem verimiz, merkle root’a kadar hash’lenir ve artık işlemimiz merkle tree’de yer alır.
Merkle Tree’deki bütün verileri Full Node’lardan talep edip içinde kendi işlemimizi bulabiliriz. Bu yol çok uzun sürecek bir yol olduğu için Satoshi Nakamoto, Light Node’ları işlem doğrulamalarını hızlı bir şekilde yapmak için kullanmayı düşünmüş ve bu sistemi SPV algoritmasıyla da desteklemiştir. Light Node’lar aslında hepimizin bildiği cüzdan uygulamalarıdır.
İlginizi çekebilir: SPV Nedir?
Küçük Bir Değişiklik Merkle Root’u Tamamen Değiştirir!
İşlem verisinde oluşacak en ufak bir değişiklik, merkle root’u tamamen değiştirecektir. Bu hash fonksiyonları algoritmasından kaynaklanan bir durumdur. Bitcoin SHA-256 algoritmasını kullanarak verileri hash’ler.
Bu algoritmanın oluşturduğu kriptografik şifreleme; varsayımsal olarak, kuantum bilgisayarına sahip kötü niyetli aktörler tarafından dahi kırılamaz ve 64 karakterden oluşan bu şifre tekrar edemez.
İlginizi çekebilir: SHA-256 Algoritması Nedir?
SHA-256 kullanarak bir hash oluşturmayı deneyelim:
Muhabbit; blok zincirler, web3 ve kripto paralar hakkında size bilgilendirici, öğretici içerikler sunan bir haber kanalıdır.
Bu cümleyi input’a yazdığımızda çıkan output:
9847b354c87e5ccf664b4d51aafec717f3705b8d0d358f25a21e019625b5d361
Bir de cümlenin içinde ufak bir değişiklik yaparak sonuna “.” yerine “!” koyalım.
Muhabbit; blok zincirler, web3 ve kripto paralar hakkında size bilgilendirici, öğretici içerikler sunan bir haber kanalıdır!
Bu cümleyi input’a yazdığımızda çıkan output ise:
df2f6d7c7d18e25fdcfedcfc0b34c466f5873356eefae1e20e5e99526ad64a76
Karşılaştıracak olursak,
Bir noktalama işareti değişikliği, 64 karakterlik bütün şifreyi etkiledi.
İşlemimizin merkle root’a birçok hash’leme ile ulaşacağını düşünecek olursak, ufak bir değişikliğin merkle root’u tamamen değiştireceğini anlamış olduk.
Son Olarak
Kripto dünyasını derinden sarsan, FTX’in iflas bayrağını çekmiş olması haberi ile insanlar merkezi kripto para borsalarına karşı güven duymamaya başladı. Borsaların sahip olduğu varlıklar konusunda şeffaflık sağlayacak Proof of Reserve fikrinin temelinde aslında Merkle Tree teknolojisi yatmaktadır.
İlginizi çekebilir: Proof of Reserve Nedir?
1979’da literatüre giren Merkle Tree, Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin veri modeli tercihi ile birlikte altın çağını yaşamış ve hala birçok önemli problemi çözmek için kullanılmakta, kullanılması düşünülmektedir.
Twitter’dan anlık ve hızlı haber akışı için: https://twitter.com/Muhabbitcom
Daha fazla Nedir haberi için: Nedir Haberleri
Daha fazla Blockchain haberi için: Blockchain Haberleri
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak, kripto para dünyasında aktif bir yer edinmek istiyorsanız Telegram kanalımıza bekliyoruz.
