Bildiğiniz üzere son dönemde merkez bankaları tarafından çıkarılacak olan dijital paralar gündemi oldukça meşgul etmekte. Mevcut kripto paraların yoluna taş koyup koyamayacağı henüz büyük bir soru işareti olan dijital paralar, merkez bankalarının mevcut itibari para birimlerinin dijitalleştirilmiş hali olarak tanımlanabilir.

Merkez bankalarıdan bazıları geliştirme aşamalarında olan dijital paralarını sır gibi saklasa da bazıları hakkında bilgimiz bulunmakta. Ülkeler kripto para düzenlemeleri ve merkez bankası dijital parası mevzuatını oldukça ciddiye almakta ve geliştirmeler için ekipleri bırakın, yeni kurumlar oluşturmuş durumdalar. Bu noktada neredeyse bütün merkez bankalarının zaman içerisinde adım atacağının farkındayız. Fakat bugüne dönecek olursak elimizdeki verilerden bazılarını sizler için toparladık.

ABD

Kapıyı hemen ABD ile açalım. GSYH’si (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) 21,439 milyar $ olan ABD dijital para konusunda çalışma yürüten ülkeler arasına başı çekiyor. ABD merkez bankası olan FED (Federal Reserve) tarafından çalışmaları yürütülen dijital para projesi, halen somutlaşmış değil ve araştırma aşamasında bulunuyor. Fakat FED’in ağzından konu ile ilgili araştırma ve geliştirmelerin devam ettiğinin bilgisini daha önce almıştık.

Çin

Asya ve Çin için, merkez bankası dijital parası noktasında bayrağı en önde taşıyan ülke desek, herhalde yanlış olmaz. Uzun zamandır çalışmalarını sürdürdüğünü bildiğimiz, her gelişmeyi adım adım sizlere aktardığımız en somut dijital para projesi Çin’den gelmişti.

Geçtiğimiz hafta içerisinde bu adımları daha ileri taşıyarak Çin Merkez Bankası (PBoE) ve Çin Tarım Bankası’nın oluşturudukları dijital para uygulamalarının beta sürümleri, 4 şehirde belirli kullanıcılar tarafından denenmeye başlamıştı. Bugüne kadar yürütülen çalışmalar kapsamında Çin Merkez Bankası’nın 80’den fazla blockchain ve dijital para patenti aldığı resmi kaynaklarca doğrulanabilir nitelikte. Marshall Adaları tarafından oluşturulan ve duyurulan “İlk Merkez Bankası Dijital Parası“nı saymazsak büyük ölçekte hizmet ve talep görecek dijital para, Çin’den gelecek gibi görünüyor. Çin tarafından açıklanan tarihlere göre 2021 yılı içerisinde başlatılması beklenen dijital para, 2022 Kış Olimpiyatları’nda da kullanılacağı bilgisi kulislerde dolanmakta.

Fransa

Dijital Euro projesi ile ortaya çıkan Fransa, Mart ayında yaptığı duyurular ile pilot dijital para uygulamalarını başlatmıştı. Fransa ise Avrupa Birliği (EU) içerisinde bulunan GSYH’si ve nüfusu bakımından Almanya ile birlikte en büyük ülke konumunda. Bu noktada Euro Zone (Euro Bölgesi) olarak tabir edilen avrupa içerisinde dijital para adımı en çok merak edilen ülkelerden birisi de Fransa. Pilot uygulamanın ne zaman tamamlanacağı ise bilinmiyor.

Suudi Arabistan

Suudi Arabistan’da da dijital para çalışmaları devam etmekte. Fakat Suudi Arabistan dijital parasını kendi başına geliştirmiyor. Birleşik Arap Emirlikleri (UAE) ile bir ortak girişim çerçevesinde geliştirilen dijital para, iki ülke tarafından kullanılacak.

Türkiye

2020 yılının Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylanan tasarı ve bütçesinde bahsi geçen dijital para girişimi resmi bir dille yetkili makamlar tarafından onaylanmış durumda. Pilot uygulama olarak kullanılan proje hali hazırda Tübitak tarafından geliştirilme aşamasında. Pilot uygulamanın bitiş tarihi ise herhangi bir sapma olmaması halinde 2020 olarak planlanmış durumda.

Tayland

Tayland’da dijital para noktası adım atan ülkeler arasında bulunuyor. Fakat Tayland hükümetinin şuanki planları arasında dijital parayı halka açık kullanıma sunmak bulunmuyor. Henüz “prototip” olarak bulunan projenin ilk adımda, bankalar arası ödemeler için kullanılması planlanmakta. Bu sayede merkez bankası bankalar arasındaki ödemeleri ve para akışını çok daha hızlı ve güvenli bir şekilde sağlayabilecek.

İsveç

İsveç de avrupada dijital para ile ilgili resmi adımları bulunan ülkeler arasında bulunuyor. Para birimi olarak “Kron” kullanılan İsveç’te “e-krona” isimli dijital projesi henüz araştırma ve geliştirme aşamasında bulunuyor. Projenin hayata geçiş tarihi ile ilgili net bir tarih ise verilmiş değil.

Uruguay

Uruguay tarafında ise dijital para için başlatılan pilot uygulama tamamlanmış durumda. “e-peso” isimli proje için pilot uygulama 2017 ile 2018 yılları arasında gerçekleşmişti. Aynı şekilde projenin hayata geçiş tarihi ile ilgili net bir tarih bulunmamakta.

Bahamalar

Bahamalar’da dijital para projesi geliştiren ülkeler arasında bulunuyor. Marshall Adaları ile birlikte küçük çaplı ülkeler olsalar da dijital para prjoesi geliştirmekteler. Bahamalar’da dijital para projesi hali hazırda pilot olarak uygulanıyor ve kullanılıyor. Piloy uygulamanın bitiş tarihi ise Ağustos ayı. Bu tarih sonrasında projenin aktif kullanımın başlatılıp başlatılmayacağı ise bilinmiyor.

Paylaş