Kripto Para Sektöründe Merkez Bankası Etkisi
Kripto para sektöründe merkez bankası etkisi ciddi derece artış göstermekte. Geçtiğimiz yıl sosyal medya devi Facebook, kripto para girişimi Libra ile merkez bankalarını paniğe sokmuştu. Merkez bankaları bu yıl halen kendi kripto paralarını aktifleştirmek için mücadele ediyorlar fakat bu rekabet Kripto Soğuk Savaşı’na neden olabilir.
Merkez bankaları, dünyanın ilk Merkez Bankası Dijital Parası’nı(CBDC) geliştirme konusunda bir yarışın içerisine girmiş durumda. Kendi para birimini bir silaha dönüştürme konusunda tecrübeli olan Çin, şu sıralarda akıma öncülük etmekte. Fakat böyle bir girişim Çin Hükümeti’ne eşi ve benzeri görülmemiş düzeyde bir kontrol ve gözetim gücü verecek olduğundan bu durumun pozitif veya negatif olduğunu söylemek zor.
Mastercard CEO’su Ajay Banga’ya göre, hükümetler para birimlerinin ve ödeme sistemlerinin kamulaştırılması konusunda hırslı ve bir o kadar da istekli. Ayrıca Banga Mastercard’ın Facebook’un projesi Libra’dan çekilmesinin sebeplerinden bahsetmeyi de unutmadı.
Libra ile birlikte veri bütünlüğünü nasıl sağlayacağımızla alakalı endişelerimiz vardı. Aynı zamanda uyumluluk ve sistemden nasıl kar elde edileceğiyle alakalı soru işaretlerimiz var. Bu sebepler yüzünden projeden çekilme kararı aldık.
Başka bir açıdan bakıldığında da belki de Mastercard, blockchain üzerinde çalışan hizmetlerin doğrudan kendisine rakip olacağı düşüncesiyle projeden çekilme kararı almış olabilir. Aynı durum geçtiğimiz Ekim ayında projeden ayrılan PayPal için de söylenebilir.
Merkez bankalarının dijital hakimiyet adına özel şirketlerle bir soğuk savaşın eşiğine geldiğinden bahseden bir rapor Forbes tarafından yayınlandı. Rapora göre Bitcoin ve merkeziyetsiz blockchain projelerinin, özel şirketler veya merkez bankaları tarafından çıkarılan kripto paralar için büyük bir tehdit oluşturabileceginden bahsedildi. Ancak her şeye rağmen 260 milyar dolar olan market değerinin olması gereken seviyeden fazlaca aşağıda olduğu belirtildi.
Asya Etkisi
Asya’daki ülkeler CBDC projelerinde Avrupa ve ABD’ye göre çok daha hızlı davranmış durumdalar. Çünkü SEC ve CFTC sektörde oluşacak yeni dijital varlıkların ve bu varlıkların inovasyonunun önünü açabilecek kararları hızlıca alabilecek durumda değil. Fakat Abd’deki bu durum kripto para yanlısı bir başkanın seçilmesiyle tam tersine dönebilir. Andrew Yang bu durum için güzel bir örnek. Bu yazımızda Andrew Yang’ın kripto paralarla alakalı görüşlerini inceleyebilirsiniz. Kripto para birimleri etki alanını genişlettiğinden beri merkez bankaları oyuna dahil olmak adına kolları sıvamış durumda. Bitcoin’in kendisi ve Ethereum’un DeFi ağı sektöre öncülük ediyor. Elbetteki merkez bankaları da bu pastadan payını almak isteyecektir. Fakat merkez bankalarının oyuna dahil olmasıyla bahsettiğimiz Kripto Soğuk Savaşı kaçınılmaz olabilir.
