Justin Sun Kimdir? Scammer Olabilir Mi?
Kuruculuğunu üstlendiği TRON ve BitTorrent’in CEO’su Justin Sun kimdir?
1990 yılında Çin’de dünyaya gelen Justin Sun (Sūn Yǔchén), kripto para dünyasının gündeminde farklı yollarla kalabilmeyi başarmış bir girişimci. Gittikçe artan bir popülaritesinin yanı sıra bir de dolandırıcı olduğunu düşünen bir kitle var.
Lisans hayatını Pekin Üniversitesi’nde Tarih ile geçiren Sun, Hong Kong Çin Üniversitesi’nde Borsalar üzerine de eğitim gördü. Pensilvanya Üniversitesi’nde Siyasal Ekonomi üzerine yüksek lisans yapan Sun, eğitim hayatını Çin’in ünlü şirketi Alibaba’nın kurucusu Jack Ma’nın kurduğu Hupan Üniversitesi ile taçlandırıyor. Alibaba’nın arkasındaki deha Jack Ma’nın kol kanat gerdiği Justin Sun, üniversiteye özel olarak davet edilmiş ilk insanlardan biri olma özelliğini taşıyor.
Eğitim hayatını bir kenara bırakıp iş hayatına bakacak olursak edindiği bağlantıları kullanmakta oldukça başarılı bir girişimci görmekteyiz. Şu ana dek kripto para dünyasının birçok ünlü ismiyle yakın ilişkiler içerisinde olan Justin Sun’ın kripto para dünyasına attığı ilk resmî adım olarak Ripple Labs’ın Çin temsilciliğini yapması düşünülebilir. Peiwo olarak adlandırılan Çin’in Snapchat uygulaması olarak tanımlanan şirketi kurdu.
Ancak Justin Sun’ın asıl tanınırlığı 2017 yılında TRON’u kurmasıyla pekişti. Merkeziyetsiz bir sistem üzerine odaklı TRON’un özellikle eğlence sektöründe bir birleştirici kuvvet olarak yer alması amaçlanıyordu. Ethereum Blockchain’inde hayatına başlayan TRON, 2018 yılında mainnetine geçiş yapmıştı. Geçtiğimiz Temmuz ayında TRON 4.0 güncellemesiyle daha da bağımsız olduğunu ilan etmişti.
2017 yılının Justin Sun’ın parladığı yıl olduğu kesin. Çünkü Forbes’un 2017 yılı teknoloji dalında 30’un altındaki 30 Asyalı listesinde yer alıyordu.
2018 yılına girildiğinde BitTorrent’i duyuran Sun, peer-to-peer dosya paylaşım sistemini tanıttı. CEO’su olarak BitTorrent macerasını üstlenen Sun çok geçmeden BitTorrent Token (BTT) duyurdu.
2019 yılına girildiğinde ise Sun, TRON ve Tether arasındaki partnerliği duyurarak Tron Blockchain’inde TRC-20 Token’ı olarak USDT’yi sundu.
Justin Sun ve Bitmeyen Gündemi!
2017 yılının parlamasının ardından genellikle TRON ile alakalı paylaşımlarıyla dikkat çekti. Ancak çoğu zaman gündeme magazinsel olaylarla ve skandallarla geldi. Sadece 2020 yılına bakıldığında bile Justin Sun’ın skandallarla dolu gündemi anlaşılabilir.
Ocak ayında nOS platformunun kurucusu Dean van Dugteren sosyal medya platformundan Justin Sun hakkında bomba gibi bir iddiada bulunmuştu. İddiaya göre eski BitTorent çalışanları Justin Sun’ı fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı gerekçesiyle dava etmişlerdi.
Şubat ayında ünlü podcast’cı Peter McCormack ile şakalaştığı bir video gündeme oturdu. Videoda alkollü olduğu ve dalga geçtiği tahmin edilen Justin Sun, TRON (TRX) için “Shitcoin’imi alın!” diyordu. Dalga geçtiği bariz olsa da kripto para dünyasından birçok yatırımcı bu hareketini “çocukça” bulmuştu.
2019 yılında ünlü Amerikan iş adamı Warren Buffett ile akşam yemeğine çıkma isteğiyle anılmıştı. 2020 yılı Şubat ayında ise bu isteği hayata geçirdi. Sun, Warren Buffett’a içerisinde TRX ve BTC olan bir cüzdan aldığını ve teslim ettiğini ifade etti. Ancak daha sonra Buffett bu iddiayı yalanlayarak asla Bitcoin’i olmadığını ve olmayacağını söyledi. Bu da başka bir gündeme neden oldu. Kripto para topluluğu bu kez kim doğru kim yanlış tartışmasını yaşadı. Buffett daha sonra katıldığı bir yayında Justin Sun’ın ona hediye ettiği cüzdanı GLIDE Foundation’a bağışladığını açıkladı.
Mart ayına girildiğinde ise Sun, dolaylı olarak aldığı Steemit INC ile gündem oldu. Steem Inc tarafından pek de hoş karşılanmayan bu satın alım, soft fork düşüncesine kadar gitti. Justin Sun da Huobi ve Binance gibi dünya devi kripto para borsalarını arkasına alarak Steem topluluğundan habersiz olarak “karar verme” mekanizmasını değiştirmişti. Ardından hard fork ve 65 milyon Steem token’ının dondurulması gündeme geldi. CZ geri adım attığını söyledi lakin geri çekilmenin pek de önemli olmadığı bir noktada bunu dile getirdiği için olayların gidişatında hiçbir değişiklik olmadı.
Piyasaya gireli 3 yıl olan TRON’un scam veyahut shitcoin olduğu konusunda tartışmalar bitmeyen skandallarından dolayı hiç bitmedi. Özellikle TRON’un şüpheli ortaya çıkışı, whitepaper’ın çalıntı olduğu ve Justin Sun’ın gündemde kalma çabası shitcoin ve scam iddialarını destekler nitelikteydi. Haziran ayında Flipside Crypto bu konuyu ele alan bir rapor yayınladı. Rapora göre 30 günlük aktif arz talebi incelenen TRON (TRX) SCAM DEĞİLDİ. Hatta ekip şu zamana dek inceledikleri projeler içerisinde en sağlıklı sonuçları TRON projesinde aldıklarını iletti.
Geçtiğimiz günlerde Huobi Türkiye’ye konuk olan Justin Sun, topluluğun sorularını yanıtladı. Bunun yanı sıra Türk Kripto Para Topluluğuna hayran kaldığını da dile getiren Sun, “Türkiye ekosistemimizde önemli bir yer kaplıyor.” demişti.
