Kripto para dünyasında 2021 yılında neler yaşandı? Metaverse, NFT, Meclis görüşmesi, Elon Musk, Dogecoin ve çok daha fazlası…
Kripto para dünyasında 2021 yılı ile birlikte neler yaşandı? Hatırlamak ister misiniz?
En çarpıcı olaylardan bazıları:
Ayrıca 2021 yılının tüm önemli gelişmelerini detaylı bir şekilde kronolojik sıralaması ile yazımızda bulabilirsiniz. Aramak için anahtar kelimeniz ile “Ctrl+F” yapabilirsiniz.
Önceki yıllarda kripto para dünyasına “katı” kurallar ile bakan Morgan Stanley, 2021 yılında bu bakış açısını değiştireceğini yaptığı hisse alımı ile gösterdi.
Yatırım bankası Morgan Stanley, 8 Ocak 2021 tarihinde ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’na (SEC) sunduğu bir dosyada, portföyünde Bitcoin bulunan ve ilk kurumsal Bitcoin alımını yapan ticari yatırım şirketi MicroStrategy’den 792.627 adet hisse satın aldığını açıklamıştı.
Ripple’ın CEO’su Brad Garlinghouse, sosyal paylaşım platformu Twitter üzerinden SEC ile olan davayla alakalı bazı soruları yanıtlamıştı. Garlinghouse, dava açılmadan önce Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) ile anlaşmaya çalıştıklarını ancak anlaşma yollarının kapatıldığını ifade etmişti.
Dünyanın en büyük kripto para borsalarından biri olan Coinbase, 2021 yılının Ocak ayında doğrudan listelenme ile halka açılmayı düşündüğünü açıkladı. İlk kez bir kripto para borsası geleneksel finans sistemlerinde listelenmeye başladı.
Kripto para dünyası, 22 Aralık 2020 tarihinde Ripple’ın SEC tarafından dava edildiğini duyduktan sonra çalkalandı. Dünyanın en büyük dijital para varlık yöneticisi Grayscale, XRP’yi platformundan kaldırdığını duyurduktan sonra, XRP varlıklarını elinden çıkaracağını açıklamıştı.
Elon Musk’ın Twitter biyografisine “Bitcoin” yazması ile birlikte lider kripto para biriminin fiyatında ciddi bir artış yaşandı. Elon Musk’tan sonra kripto para dünyasından birçok isim Twitter biyografisine Bitcoin’i eklemeye başladı.
2021 yılının ilk ayında kripto para dünyasına damga vuran bir olaylar zinciri gerçekleşti. Açtığı mağazalarda pandemi nedeniyle yeterli kârı elde edemediği düşüncesiyle fiyatının düşeceğini öngören, büyük yatırımcılardan biri olan Melvin Capital, hisselerini satmaya başlamıştı. Bu satışı fırsat olarak gören Reddit kullanıcıları da organize olarak Robinhood platformu üzerinden GameStop hisselerini toplamaya başlamıştı. Robinhood Wall Street’in üzerinde kurduğu baskı nedeniyle GameStop işlemlerini durdurmuştu.
Organize olmanın önemini kavrayan Reddit kullanıcıları bu kez bir meme coin olan Dogecoin’i almak için birlik olacaklarını açıklamıştı. Dogecoin (DOGE) bu organizasyonun alımları ile bir gün içerisinde %800’lük ticaret hacmi artışı yaşayarak %80 civarında bir değer artışı yaşamıştı. Dogecoin’in yaşadığı fiyat artışı Robinhood platformu tarafından “anormal koşullar” içerisine alınarak önce Dogecoin, daha sonra tüm kripto para birimlerinin platform içi işlemleri kısıtlandı.
Elon Musk’ın Twitter biyografisine Bitcoin eklemesinin kripto para dünyasına destek için olduğu düşünülmekteydi.
Hindistan, Bitcoin ve diğer kripto para birimlerini yasaklamak için bir yasa çıkarmayı planladığını açıkladı. Parlamentoya sunulacak yasa tasarısında ise resmi bir dijital para birimi oluşturulması için bir çerçeve hazırlanılması gerektiği düşünülüyordu.
Kuzey Amerika’da halka açık ilk Bitcoin borsa fonu (ETF), Kanada menkul kıymetler tarafından onaylanmıştı. Purpose Investments’ın Bitcoin ETF’i ile ilgili olarak Glassnode üzerinden alınan verilere göre, borsada işlem gören fon ürününün piyasaya sürülmesinden sadece bir hafta sonra 10.000′in üzerinde Bitcoin tuttuğu belirtilmişti.
Elon Musk’ın CEO’su olduğu Tesla, Bitcoin’e ciddi bir oranda yatırım yapmıştı. 2021 yılının Şubat ayı verilerine göre ünlü otomotiv firması Tesla, Bitcoin’e tam 1,5 milyar dolarlık yatırım yapmıştı.
SEC ile davasından sonra Ripple’a sırtını dönenlerden biri de Moneygram olmuştu. 22 Şubat 2021 tarihinde küresel para hizmeti sunan bir şirket olan MoneyGram, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) ile devam eden yasal mücadelesi kapsamında Ripple’ın ödeme çözümünün kullanımını askıya aldığını duyurmuştu.
New York Başsavcısı Letitia James, Tether ve Bitfinex’in New York’taki faaliyetlerini sonlandırma kararı almıştı. Başsavcılık Ofisi (OAG) tarafından yapılan araştırma sonucu Bitfinex ve Tether’in, şirketleri arasındaki gerçekleşen yüz milyonlarca dolarlık hareket hakkında yanlış beyanlarda bulunduğunu ortaya çıkmıştı.
Aynı gün (23 Şubat 2021) Bitfinex’in büyük kayıpları hakkındaki gerçeği gizlemek için, iki şirketin yalan beyanlarda bulunduğu ortaya çıkınca Başsavcı James, faaliyetlerini durdurduktan sonra şirketler ile anlaşma sağlamıştı. Şirketler için 18,5 milyon dolarlık ceza kesilmişti.
Apple Bitcoin alımı yapmadı ancak dünyanın en büyük Bitcoin ve kripto para ödemeleri hizmet sağlayıcısı BitPay ile masaya oturmuştu. Bu anlaşma ile Apple, kripto para dünyasında ilk adımlarını atmış oldu.
Çinli kripto para yatırımcıları 11 Mart 2021 sabahına “kısıtlamalar” ile uyandı. Çin’in sosyal medya devi Weibo, önde gelen birçok borsanın sosyal medya hesaplarını askıya aldı. Hesabı askıya alınan borsalar arasında Huobi, OKEx, Binance ve MXC bulunmaktaydı.
SEC ile olan davası yüzünden birçok kripto para borsa XRP’yi delist etme kararı verdi. Birçok şirket Ripple ile olan iş anlaşmalarını askıya aldı. Moneygram da bunlardan biriydi. Ripple 2021 yılı Mart ayının ortalarına gelindiğinde Moneygram ile ortaklık anlaşmalarının sona erdiğini açıklamıştı.
NFT rüzgârının “farklı” bir şekilde esebileceğinin en önemli göstergesi Jack Dorsey’in sosyal paylaşım platformu Twitter üzerindeki ilk tweet’ini satışa çıkarması olmuştu. Justin Sun ile Sina Estavi mevzu bahis tweet’i alabilmek için birbiriyle yarışmıştı. Son olarak 2,5 milyon dolarlık teklif yapan Sina Estavi, Jack Dorsey’in ilk tweet’inin NFT’sini satın almıştı.
Türkiye’nin önde gelen bankalarından İş Bankası’nın İş Portföy Yönetimi, Blockchain Teknolojileri Karma Fon ve Dijital Oyun Sektörü Karma Fon adını verdikleri iki fon unvanıyla Sermaye Piyasası Kurulu’na fon talebinde bulunmuştu. Mevzu bahis fonların katılma paylarının ihracına ilişkin izahnamelerin onaylanması talepleri, SPK tarafından olumlu karşılandı.
Türkiye kripto para ve Blockchain teknolojisi hakkındaki finans okuryazarlığı açısından önemli adımlar atmaya başladı. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, sosyal paylaşım platformu Twitter hesabı üzerinden yapılan paylaşımda Bitcoin, Satoshi Nakamoto ve Blockchain gibi önemli bazı kavramların ne anlama geldiğini açıkladı.
Google, kripto para dünyasına karşı bir duruş sergilemesiyle bilinmekteydi. Ancak Mart ayının sonlarına doğru yaptığı hamleyle bu duruşunu bir nebze değiştirdiğinin sinyallerini verdi. Google Finans, “Piyasaları Karşılaştır” bölümüne “Kripto” seçeneğini ekledi. Kripto seçeneğinde lider kripto para birimi Bitcoin’in (BTC) yanı sıra Ethereum (ETH), Litecoin (LTC) ve Bitcoin Cash (BCH) yer almaktaydı.
Önceki yıllarda kripto para dünyasına “katı” kurallar ile bakan Morgan Stanley, 2021 yılında bu bakış açısını değiştirmeye devam etti. Dev yatırım bankası Morgan Stanley, varlık yönetimi müşterilerine Bitcoin fonlarına erişim sunan ilk büyük ABD bankası oldu.
ABD Senatosu Gary Gensler’i 53’e 45 oyla yeni ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) başkanını seçti. Eski bir Goldman Sachs bankacısı ve MIT’de bir profesör olan Gensler, Nisan ayının ortalarından günümüze kadar (31 Aralık 2021) SEC Başkanı olarak görevine devam etmekte.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ödemelerde kripto paraların kullanılmamasına dair bir yönetmelik yayımlandı. Yönetmeliğin ardından Papara, DigiliraPay gibi birçok kripto para platformu, yönetmeliğin iptali için dava hazırlığında olduğunu dile getirmişti.
Nisan ayının ortalarına doğru gelindiğinde kullanıcılar, Türkiye merkezli kripto para borsası Thodex’te sorun yaşadıklarını dile getirmeye başladılar. Kimisi erişim sağlayamıyordu, kimisi para çekme işlemini gerçekleştiremiyordu. İki gün boyunca devam eden “işlem yapamama” sorunu borsa tarafından “bakım çalışması” şeklinde açıklanmıştı. Ancak sonrasında Thodex CEO’su Faruk Fatih Özer’in yurt dışına kaçtığı, yaklaşık 150 milyon doları da yanında götürdüğü ortaya çıktı. Ne yazık ki Özer günümüzde (31 Aralık 2021) hâlâ bir kaçak olarak hayatın sürdürmekte.
Thodex olayından birkaç gün sonra başka bir Türkiye merkezli kripto para borsası Vebitcoin, işlemleri gerçekleştiremediklerini ve “battıklarını” açıklamıştı. Thodex sonrası Vebitcoin’in de “fiyasko” hâline dönüşmesiyle hükümet, mağdur olan kripto para yatırımcılarını korumak adına “düzenleme” çalışmalarına başladıklarını duyurdu.
1 Mayıs 2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı yeni kararda kripto para ekosistemini etkileyecek bir ekleme mevcut. Kararda “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik”e“Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları” kavramı eklendi.
MASAK (Mali Suçlar Araştırma Kurulu), kripto varlık sağlayıcıları için hazırladığı rehberi yayımladı. Rehberde, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı suçlarının hangi durumlarda oluştuğu ve bunların önlenmesi için üstlenilen yükümlülüklerin neler olduğu ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştı.
Tesla CEO’su Elon Musk, tarihler 13 Mayıs 2021’i gösterdiğinde sosyal paylaşım platformu Twitter üzerinden şirketi Tesla’nın Bitcoin ile araç ve ürün satışını durdurduğunu açıklamıştı. Musk kararının ardında Bitcoin madenciliğinde kullanılan fosil yakıtların fiyatlarının artışı yattığını ifade etmişti.
2021 yılının Haziran ayına damgasını vuran hiç şüphesiz ki El Salvador olmuştu. El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, Bitcoin’in ülkede yasal para birimi haline geleceğini açıklamıştı. Aynı ay içerisinde yasa meclisten geçerek onaylandı. Daha sonra El Salvador Başkanı Nayib Bukele, inşa edilmekte olan jeotermal enerji destekli Bitcoin madencilik projesinin bazı maketlerini, sosyal paylaşım platformu Twitter üzerinden paylaşmıştı.
Çin’in kripto para alım satımına ve madenciliğine karşı başlattığı “baskılama” politikası 2021 yılının Haziran ayında ilk filizlerini vermişti. Hükümetin yayın organından “kripto para karşıtı” propagandalar yayınlanmaya başlanmıştı. Çin kripto para ekosisteminde önemli bir noktada olan birçok isim, ülkenin kendi sosyal medya platformu Weibo üzerinde banlanmıştı.
Sichuan kent yetkilileri, 18 Haziran 2021 tarihinde elektrik üretim şirketlerinin, herhangi bir dijital para madenciliğine güç sağlamayı derhal durdurmalarını talep eden resmî bir belge yayımlamıştı. Bu belge üzerine Çinli kripto para madencileri ülkeden çıkışın yollarını aramaya başlamıştı.
Kendi adını taşıyan antivirüs yazılımı şirketinin kurucusu ve kripto para destekçisi John McAfee, İspanya’daki hücresinde ölü olarak bulundu. 23 Haziran 2021’de ünlü yazılımcının intihar ettiği düşünülüyor.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), ilk token arzı (ICO) süreci hakkında bir değerlendirme raporu yayımladı. “ICO Başarısının ve ICO Sonrası Performans Belirleyicileri” isimli rapor, bu tür ICO süreçlerinin başarılarını, fiyat performansı ve fiyatlanma aşaması gibi bazı konuları ele almıştı.
22 Haziran 2021 tarihinde Çiftlik Bank olayıyla yakından ilgilenen araştırmacı gazeteci İsmail Saymaz ve Sözcü gazetesi ile irtibata geçen Tosuncuk, 1 Temmuz 2021 tarihinde teslim oldu. Bitcoin’den ne kadar kazandığı konusu gündeme oturmuştu.
Google, 2018 yılının Mart ayında Bitcoin ve kripto paralar için bir reklam yasağı koymuştu. 2021 yılının Ağustos ayına gelindiğinde Google bu kararını gözden geçirerek kripto para reklam yasağını kaldırdığını duyurmuştu.
Bütün kripto para piyasasının toplam değeri neredeyse 2 trilyon dolara ulaştı. CoinGecko, 9 Ağustos 2021 tarihinde bütün kripto para piyasasının toplam değerinin 1,9 trilyon doları aştığını açıklamıştı.
El Salvador’un lider kripto para birimi Bitcoin’i yasal para birimi olarak kabul eden yasa tasarısı 7 Eylül 2021 tarihinde yürürlüğe girdi. El Salvadorlular, piyasaya yeni sürülen Chivo cüzdanlarındaki Bitcoin’lerini kullanmaya başladı.
El Salvador’un en büyük bankası Bancoagricola, dijital ödeme hizmeti veren Flexa ile ortaklık kurdu. Bu ortaklık sayesinde Bancoagricola, El Salvador’daki krediler, kredi kartları ve diğer finansal hizmetler için Bitcoin ile ilgili hizmetleri desteklemeye başladı.
Amerika merkezli kripto para borsası Coinbase, 8 Eylül 2021 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) tarafından uyarıldıklarını açıklamıştı. Coinbase’in SEC’ten aldığı uyarının nedeni de tüketicilerin kripto varlıkları üzerinde faiz kazanmalarına izin verecek bir ürün olan Lend ürünü olmuştu.
Çin, 2021 yılının Eylül ayına gelindiğinde kripto para ve kripto para madenciliğine yaptığı kısıtlamaları artırmaya başladı. Çin’deki kripto para madenciliği merkezlerinden biri olan İç Moğolistan, devletin yasa dışı madencilik operasyonlarını izlemesine yardımcı olmak için aracı bir kurum ile anlaştığını duyurmuştu.
Çin’in e-ticaret devi Alibaba, 27 Eylül 2021 tarihinde Çin hükümetinin kripto para karşıtı görüşünü destekleyerek platformu üzerinden yapılan kripto para madenciliği cihazlarının satışını durduracağını açıklamıştı. Sonraki gün ise Çin, popüler iki kripto para veri sağlayıcısı CoinMarketCap ve CoinGecko’ya erişim engeli getirdiğini açıklamıştı.
Çin, 8 Ekim 2021 tarihinde kripto para madenciliği sektörünün yasaklı sektörler listesinin taslağına alınması için bir öneride bulundu. Bitcoin madenciliği donanım üreticisi Bitmain artık makinelerini Çin ana karasına (Hong Kong ve Tayvan hariç) teslim etmeyeceğini bildirdi.
Ethereum’un PoW (Proof of Work) konsensüs modelinden PoS (Proof of Stake) konsensüs modeline geçişini temsil eden Ethereum 2.0 için Altair güncellemesi 27 Ekim 2021 tarihinde gerçekleştirildi.
ProShares Bitcoin ETF’si, SEC tarafından onay alan ilk Bitcoin ETF’si oldu. ProShares’in Bitcoin ETF’si, piyasaya sürüldüğü ilk gün 24 milyon BITO hissesinin el değiştirmesiyle 1 milyar dolarlık hacme ulaşmıştı. SEC, 20 Ekim 2021 tarihinde VanEck’in Bitcoin ETF’sini de onayladığını açıklamıştı. Valkyrie Investments’ın Bitcoin vadeli ETF’si de SEC tarafından düzenlemelerden geçirilmiş ve 22 Ekim 2021 BTF ticker’ı ile Nasdaq’ta işlem görmeye başlayacağını açıklamıştı.
Geçtiğimiz yılın Kasım ayına damga vuran kavram hiç şüphesiz ki Metaverse oldu. Kripto para dünyasının önemli aktörleri açıklamalar yapıp Metaverse ile ilgili yorumlarını dile getirdi. Birçok şirketten Metaverse araştırmaları için milyonlarca dolarlık fon toplandı. Microsoft, Disney ve birçok dünya devi şirket Metaverse evrenine giriş yaptı.
Facebook, bir süredir konuşulan Metaverse kavramına hızlı bir “farkındalık” yaratarak şirket adını “Meta” olarak değiştirdiğini açıkladı. Açıklamanın üzerinden çok zaman geçmeden “dokunma hissi yaratan yani haptik eldivenlerini” duyurdu.
Ağın gizliliğini ve güvenliğini artırmayı sağlayan, Bitcoin’in uzun zamandır beklenen yükseltmesi Taproot, 14 Kasım 2021 tarihinde resmen etkinleştirildi.
29 Kasım’da Twitter’dan istifa ettiğini açıklayan Dorsey‘in kurucusu ve CEO’su olduğu ödeme şirketi Square, 02 Aralık 2021 tarihinde adını Block olarak değiştirdiğini duyurdu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 16 Aralık 2021 tarihinde Tesla ve SpaceX şirketlerinin kurucusu ve CEO’su Elon Musk ile bir video konferans görüşmesi yaptığı bildirildi. Gündem konularının da konuşulduğu görüşmede elektrikli otonom araçlar ve dijital ekonomi ile uzun dönemli yatırımlar ve yine mevcut iş birliğini geliştirecek adımlar değerlendirildi. Bununla birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan, Elon Musk’a bir NFT hediye etti.
Türkiye kripto para ekosisteminin Aralık ayına hiç şüphesiz ki Meclis görüşmesi damgasını vurdu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kripto para düzenlemeleri için yasa tasarısının hazır olduğunu ve kısa süre içerisinde meclise geçeceğini açıklamıştı. Ardından kamuoyunda bir kripto para yasa tasarısı taslağı ortaya çıktı.
Sızdırıldığı iddia edilen taslak üzerine sosyal paylaşım platformu Twitter üzerinden sesli bir grup konuşması yapılmıştı. Ünlü analist Kamile Uyar ve Vuca ekibi bu grup konuşmasında, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş’ı ağırlamıştı. Konuşmanın sonunda Elitaş, kripto para yasa tasarısı taslağını konuşmak üzere kripto para sektöründe önde gelen isimleri Meclis’e çağırmıştı.
Meclis’te gerçekleştirilen görüşme sonrası kripto para ekosistemi farklı tartışmalara şahit olmuştu. Tartışmaların odağında ise “vergilendirme” yer almaktaydı. Kripto para yasa tasarısı görüşmesine katılan 8 önemli isim ortak bir açıklama yayımlayarak gündeme son noktayı koydular.
2021 yılını geride bırakırken, tüm okuyucularımıza mutlu ve sağlıklı yıllar dileriz!
– Muhabbit Ekibi.
Gelişmelerden ve son dakikalardan haberdar olmak, kripto para dünyasında aktif bir yer edinmek istiyorsanız Telegram kanalımıza bekliyoruz.
Bu sayfada yer alan ilgili başlıkların kısayol başlıklar ve ilgili sayfalar